Ποιός κουμαντάρει τον τόπο βρε παιδιά;

Στον Φλοίσβο του Παλαιού Φαλήρου λειτουργεί το Πάρκο Ναυτικής Ιστορίας και Παράδοσης.

Εκεί ελλιμενίζονται ιστορικά πλοία, πολεμικά και μη, όπως

-το θωρηκτό ΑΒΕΡΩΦ

-Πιστό αντίγραφο της αρχαίας τριήρους ΟΛΥΜΠΙΑΣ

-Το παραδοσιακό καΐκι ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ

-Το πλοίο πόντισης καλωδίων του ΟΤΕ ΘΑΛΗΣ Ο ΜΙΛΗΣΙΟΣ

-Το εκπαιδευτικο ιστιοφόρο ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΕΥΓΕΝΙΔΗΣ

και μέχρι πριν τρία σχεδόν χρόνια το Αντιτορπιλικό ΒΕΛΟΣ.

Για τον ΑΒΕΡΩΦ δεν χρειάζεται να πούμε πολλά. Είναι το πλοίο σύμβολο της κυριαρχίας μας στο Αιγαίο για έναν και πλέον αιώνα. Η τριήρης ΟΛΥΜΠΙΑΣ είναι πιστό αντίγραφο της αρχαίας, κατασκευασμένη με την ίδια μέθοδο και τα ίδια υλικά/εργαλεία της εποχής. Το καΐκι ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ είναι δείγμα της ελληνικής ναυπηγικής Τέχνης του Περάματος. Το πλοίο ΘΑΛΗΣ Ο ΜΙΛΗΣΙΟΣ, πέρα από την ενδιαφέρουσα ναυπηγική του, τιμάται για την συμβολή του στην ανάπτυξη της Ελλάδας στον τομέα των Επικοινωνιών και το Ιστιοφόρο Εκπαιδευτικό ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΕΥΓΕΝΙΔΗΣ για την συμβολή του στην ναυτική εκπαίδευση των στελεχών του Εμπορικού Ναυτικού.

Το Αντιτορπιλικό ΒΕΛΟΣ ελλιμενίζεται στο Πάρκο από το 1996 ως Μνημείο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και ως Μουσείο του Αντιδικτατορικού Αγώνα των Ενόπλων Δυνάμεων.

Το 2017 το ΒΕΛΟΣ ρυμουλκήθηκε στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας για εργασίες συντηρήσεως και αναβάθμισης των επισκέψιμων χώρων. Πέρα από τις εργασίες αρμοδιότητας Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, η Ναυτιλιακή Εταιρεία ΔΑΝΑΟΣ δια του Αντιπροέδρου της κ.Ηρακλή Προκοπάκη, συνέβαλε με 100000 (εκατό χιλιάδες) δολάρια για σωρεία εργασιών συντήρησης και αναβάθμισης που συνέβαλαν στην ευπρεπή διαμόρφωση/αναπαλαίωση επισκέψιμων χώρων. Μετά από δύο χρόνια, όμως, παραμονής στον Ναύσταθμο, το πλοίο δεν επέστρεφε στη θέση του στο Πάρκο ναυτικής Ιστορίας και Παράδοσης.

Πριν προλάβει να αναρωτηθεί κανείς το «γιατί» της καθυστέρησης, εμφανίζεται τον Οκτώβριο του 2018, ξαφνικά και …εν αιθρία, άρθρο στην εφημερίδα REAL NEWS με τον υπέρτιτλο

«ΜΥΘΟΣ O ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΒΕΛΟYΣ»

ιδού:

ΚΥΡΙΑΚΗ 14 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2018

n.dimaras@realnews.gr Του ΝΕΣΤΟΡΑ ∆ΗΜΑΡΑ 

«Μύθος» ο ρόλος του «ΒΕΛΟΥΣ» 

Πριν από 45 χρόνια, Ελληνες αξιωµατικοί του Πολεµικού Ναυτικού διέσωσαν την τιµή των Ενόπλων ∆υνάµεων, επιχειρώντας να αποκαταστήσουν τη ∆ηµοκρατία. ∆υστυχώς, τα φώτα της προβολής έπεσαν µόνο στο αντιτορπιλικό «ΒΕΛΟΣ», ενώ στην πραγµατικότητα ο ρόλος του στο κίνηµα δεν ήταν σηµαντικός

Τα εν ζωή στελέχη του Πολεµικού Ναυτικού που συνελήφθησαν, βασανίστηκαν και αποτάχθηκαν κατά τη διάρκεια της χούντας των συνταγµαταρχών αναπολούν µε πίκρα την επιχείρηση που λίγο έλειψε να αποκαταστήσει τη ∆ηµοκρατία τον Μάιο του 1973. Κι αυτό γιατί όλοι αυτοί οι ηρωικοί αξιωµατικοί και υπαξιωµατικοί έµειναν στο περιθώριο της Ιστορίας, ενώ προβλήθηκε µόνο το αντιτορπιλικό «ΒΕΛΟΣ», που η τύχη το έφερε να βρίσκεται στα διεθνή ύδατα και επέλεξε τη διαφυγή στα ιταλικά νερά. «Το ηρωικό Κίνηµα του Ναυτικού και η συµβολή του στην αποκατάσταση της ∆ηµοκρατίας δεν έχουν βρει ακόµη τη θέση που τους αξίζει στην Ιστορία της χώρας. Ακόµη και η αποτυχία του επιτάχυνε τις διαδικασίες για την πτώση της χούντας. Αν είχε πετύχει το κίνηµα, ο Ελληνισµός δεν θα θρηνούσε τόσα δεινά και την απώλεια της Κύπρου». Αυτά δηλώνει ο ναύαρχος ε.α. Αντώνης Θεοχάρης σχετικά µε µια από τις κορυφαίες ενέργειες ενάντια στη δικτατορία της 21ης Απριλίου, που διέσωσε την τιµή των Ενόπλων ∆υνάµεων της πατρίδας µας µε τη θυσία δεκάδων αξιωµατικών του Πολεµικού Ναυτικού που συνελήφθησαν, βασανίστηκαν στο ΕΑΤ-ΕΣΑ και αποτάχθηκαν. Κι όµως, 45 ολόκληρα χρόνια µετά τον Μάιο του 1973, το Κίνηµα του Ναυτικού, που κλόνισε το καθεστώς της χούντας και έστρωσε τον δρόµο για κορυφαίες πράξεις του ελληνικού λαού στη συνέχεια, όπως η εξέγερση του Πολυτεχνείου, παραµένει στη σκιά της Ιστορίας, των σχολικών βιβλίων και της µνήµης. «Σε εµάς έπεσε ο κλήρος» «Εκ των υστέρων, πολλοί και διάφοροι αφαίρεσαν τα στοιχεία της συµβολής του Κινήµατος του Ναυτικού στην αποκατάσταση της ∆ηµοκρατίας», λέει µε πικρία ο κ. Θεοχάρης, για να προσθέσει: «Εµείς οι κινηµατίες είχαµε ένα αξίωµα: αξιωµατικοί έκαναν τη βρόµικη δουλειά της χούντας, αξιωµατικοί έπρεπε να το διορθώσουν. Σε εµάς έπεσε ο κλήρος». ∆υστυχώς, στην ιστορική µνήµη διεσώθη µόνο το αντιτορπιλικό «ΒΕΛΟΣ», που βρισκόταν τυχαία στα διεθνή ύδατα και έπλευσε στα ιταλικά νερά. Την ίδια ώρα, οι συλληφθέντες αξιωµατικοί του κινήµατος βασανίζονταν και εξευτελίζονταν στο κολαστήριο του ΕΑΤ-ΕΣΑ. Τους επόµενους µήνες δικάστηκαν, αποτάχθηκαν και σκόρπισαν στην ελληνική επικράτεια κάνοντας ακόµη και δουλειές του ποδαριού, προκειµένου να ζήσουν τις οικογένειές τους. Ανάµεσα στους συλληφθέντες και ο µυηµένος στο κίνηµα συνταγµατάρχης Σπύρος Μουστακλής, που πλήρωσε µε τη σωµατική του ακεραιότητα και εν συνεχεία µε την ίδια τη ζωή του, µένοντας πιστός στα ιδεώδη της ηρωικής ανταρσίας για την επαναφορά της ∆ηµοκρατίας στον τόπο που γεννήθηκε. «Συµµετείχα από την αρχή, όπως τόσοι άλλοι αξιωµατικοί του Πολεµικού µας Ναυτικού. Εµείς δεν φιλοδοξούσαµε να γίνουµε ηγέτες της χώρας ή πολιτικοί. Από την αρχή του 1969 είχαµε αποφασίσει να δώσουµε τη σκυτάλη στους πολιτικούς», θυµάται ο κ. Θεοχάρης. Σελίδες µνήµης Φως στις άγνωστες πτυχές της κορυφαίας αντιδικτατορικής δράσης από την πλευρά των Ενόπλων ∆υνάµεων έριξε πρόσφατα και η έκδοση από το Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος του βιβλίου του αντιναυάρχου ε.α. Ιωάννη Παλούµπη «Οι άνθρωποι του Κινήµατος του Ναυτικού – Μάιος 1973». Στο κεφάλαιο του βιβλίου «Το χρονικό των αντιδικτατορικών κινήσεων στο Ναυτικό» διαβάζουµε: «Το σχέδιο προέβλεπε τον απόπλου 25 περίπου πλοίων από τον ναύσταθµο και τη συνάντησή τους σε προκαθορισµένο στίγµα. Θα ήταν εκεί αντιτορπιλικά, υποβρύχια, τορπιλάκατοι, αρµαταγωγά, ναρκαλιευτικά, πετρελαιοφόρα και όλα θα κατευθύνονταν προς τη Σύρο. Στη συνέχεια, η επιχείρηση θα επεκτεινόταν και σε άλλα νησιά, ενώ ταυτόχρονα θα διαβαζόταν το εξής διάγγελµα-τελεσίγραφο: “Ελληνες, από σήµερα το πρωί αξιωµατικοί, υπαξιωµατικοί και άνδρες των Ενόπλων ∆υνάµεων της χώρας ανέλαβον αγώνα διά την αποκατάστασιν της ∆ηµοκρατίας. Επί έξι χρόνια τώρα οι κατέχοντες την εξουσίαν καταδυναστεύουν τον τόπον. 

Εν ολίγοις, η δικτατορία µετέτρεψε τον τόπον µας εις πολιτικόν και πνευµατικόν νεκροταφείον. Και τούτο µε µοιραίον αντίκτυπον επί των εξωτερικών µας υποθέσεων”». Σύµφωνα µε τις µαρτυρίες των πρωταγωνιστών, η ιδέα µιας δυναµικής αντίδρασης για την ανατροπή της χούντας άρχισε να εκκολάπτεται από τους πρώτους µήνες της επιβολής της δικτατορίας, είτε µε συµµετοχή στο κίνηµα του βασιλιά της 13ης ∆εκεµβρίου 1967 είτε µε την υπόθεση του πλοιάρχου Σ. Σούλη το 1969, όπου οι οργανωµένοι αξιωµατικοί του Ναυτικού σχεδίαζαν απαγωγή του δικτάτορα και της αφρόκρεµας της «επαναστάσεως» κατά τη διάρκεια άσκησης του Στόλου. Βέβαια, είχαν προηγηθεί και άλλες ενέργειες, όπως η υπόθεση της ∆ηµοκρατικής Αµυνας στο Π.Ν. το 1967, ο βασανισµός των υπαξιωµατικών του «ΕΛΛΗ» στον ναύσταθµο, η άρνηση του αντιναυάρχου Εγκολφόπουλου να συνεργαστεί µε τη χούντα, η αποστράτευση του πλωτάρχη Βαρδή Βαρδινογιάννη και ο εκτοπισµός του µαζί µε τους αξιωµατικούς του Στρατού Ξηράς Ζαφειρόπουλο, Ερσελµαν, Ζερβογιάννη, Τζανετή και Οπρόπουλο σε αποµονωµένα νησιά. Μάλιστα, κατά το Κίνηµα του Ναυτικού το 1973 ο Βαρδής Βαρδινογιάννης είχε αναλάβει και τον εφοδιασµό µε καύσιµα από την οικογενειακή επιχείρηση των πλοίων του Στόλου που µετείχαν στην κίνηση εναντίον της χούντας. Για το Κίνηµα του Ναυτικού συνελήφθησαν και ανακρίθηκαν συνολικά 207 αξιωµατικοί και υπαξιωµατικοί του Πολεµικού Ναυτικού, αν και θεωρείται βέβαιο πως ο αριθµός των στελεχών που γνώριζαν και συµµετείχαν ήταν κατά πολύ µεγαλύτερος.

Επειδή εκτίμησα ότι μάλλον έχει παρερμηνεύσει ακουσίως τα λεγόμενα του ναυάρχου Θεοχάρη ο δημοσιογράφος ως προς το ΒΕΛΟΣ, έστειλα επιστολή στην εφημερίδα:

«Κύριε Δημαρά,

Ο ναύαρχος Α.Θεοχάρης έχαιρε και χαίρει γενικής εκτίμησης και σεβασμού από όλα τα στελέχη του Π.Ν., τόσο για την επαγγελματική του κατάρτιση όσο και για τα ηγετικά του προσόντα.

Το άρθρο σας για τους «ξεχασμένους ήρωες» σε σχέση και με τον υπέρτιτλο «Μύθος η συμβολή του ΒΕΛΟΥΣ», εφόσον βασίζεται σε καταγεγραμμένα σχόλια του Ναυάρχου και όχι δικές σας μεταφράσεις των λεγομένων του, δημιουργεί εύλογα ερωτηματικά δεδομένου ότι τα καταγεγραμμένα στην Ιστορία γεγονότα πόρρω απέχουν από τέτοια συμπεράσματα.

Ο Πυρήνας της οργάνωσηςτου Κινήματος είναι τοις πάσι γνωστό ότι απετελείτο από στελέχη της Τάξης ’48, Ν.Παππά, Αλ.Παπαδόγκωνα, Αθ. Σέκερη,Π.Μάλλιαρη και Π.Παναγιωταρέα.

Αυτοί μύησαν στην πάροδο του χρόνου όλους τους άλλους.

Μετά από πολλές αναβολές και «πρόσω-ανάποδα», είχε αποφασιστεί να εκδηλωθεί το Κίνημα στις 22 Μαΐου του ΄73.

Το Κίνημα ουδέποτε εκδηλώθηκε αφού αποκαλύφθηκε και εξουδετερώθηκε με αθρόες συλλήψεις.

Οι ανακοινώσεις της χούντας περιέγραφαν το Κίνημα ως Κίνημα Οπερέτα τριών συνταξιούχων και μερικών εν ενεργεία, με σαφή πρόθεση να αποκρύψουν το μέγεθος της συμμετοχής σχεδόν του συνόλου του Π.Ν. και αρκετών της Π.Α. και του Σ.Ξ.

Και εδώ έρχεται ο -καθ’υμάς- «Μύθος της συμβολής του ΒΕΛΟΥΣ».

Ο Ν.Παππάς διαβλέποντας τις προθέσεις της χούντας να υποβαθμίσει το μέγεθος του Κινήματος, παρέδωσε τα καθήκοντα του Κυβερνήτη στον Ύπαρχο του πλοίου του και ζήτησε πολιτικό άσυλο στην Ιταλία, όχι για να …γλυτώσει το ξύλο ή την φυλακή όπως κακόπιστα διαρρέουν οι όποιοι συμπλεγματικοί, αλλά για να αποκαλύψει στην σύνοδο του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο του ’73 το μέγεθος του Κινήματος και να αποδομήσει τον -πραγματικό- Μύθο της στήριξης του καθεστώτος από τις Ένοπλες Δυνάμεις. Και, παράλληλα, αποκαλύπτοντας το μέγεθος του Κινήματος, να ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΕΙ τους συλληφθέντες συναδέλφους του από ακραία εκδικητικά μέτρα εκ μέρους της χούντας δημοσιοποιώντας τα στοιχεία τους.

Το πόσες και τι επιπτώσεις στην δικτατορία είχε η Κίνηση του Ν.Παππά αναδεικνύεται και από το μένος αυτής εναντίον του και εναντίον όσω τον ακολούθησαν. Η Γενική Αμνηστεία ΟΛΩΝ (ακόμα και του Αλέκου Παναγούλη) εκ μέρους της χούντας είχε ΜΙΑ εξαίρεση. Τον Παππά και όσους τον ακολούθησαν…

Σαφώς το Κίνημα του ναυτικού έπληξε θανάσιμα την χούντα. Και, σαφώς, όλοι οι συμμετέχοντες αξίζουν επαίνου. Αλλά η πραγματικότητα είναι ότι το Κίνημα του ναυτικού αποκαλύφθηκε στην ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ κοινή γνώμη από τον Ν.Παππά με την κίνηση του ΒΕΛΟΣ.

Όλοι οι συμμετέχοντες, συλληφθέντες και αποταχθέντες ταλαιπωρήθηκαν επιβιώνοντας με «δουλειές του ποδαριού». Το ίδιο και ο Παππάς και όσοι τον ακολούθησαν σε ακόμη πιό δυσμενείς συνθήκες μακριά από τις οικογένειες και τις εστίες τους.

Είναι φυσικό, η προβολή του ΒΕΛΟΣ να συγκεντρώσει τα φώτα της παγκόσμιας δημοσιότητας γιατί δεν υπέστη «εσωτερική» λογοκρισία. Ο -καθ’ υμάς- μύθος αυτός ήταν πρωτοσέλιδο επί μήνες στις εφημερίδες όλου του κόσμου από την …Ιαπωνία μέχρι την Αλάσκα και καθημερινή είδηση στους μεγαλύτερους τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς. Οι οποίοι αναδείκνυαν το μέγεθος και τον αριθμό των συλληφθέντων και συμμετέχοντων που, βεβαίως, δεν ήταν δυνατόν να αναφέρονται ονομαστικά για να μην αισθάνονται «ριγμένοι» στα ποσοστά προβολής έναντι του Παππά.

Είναι άδικο να γίνονται όμως τέτοιες συγκρίσεις «ποσοστών συμμετοχής» και απαξίωσης οποιουδήποτε, ιδίως με αυθαίρετα συμπεράσματα μερί μύθων και πραγματικότητας.

Είναι ακόμα πιό άδικο δε, να απομυθοποιείται αυθαίρετα και χωρίς ένα έστω επιχείρημα μια κίνηση ενός στελέχους που δεν είναι εν ζωή για να απαντήσει.

Συμπερασματικά. Το Κίνημα του Ναυτικού θα ήταν ένας ακόμη ΜΥΘΟΣ για πολλά χρόνια αν δεν βρισκόταν ο Παππάς να του δώσει τις πραγματικές του διαστάσεις σε όλον τον Κόσμο.»

Βεβαίως, ουδέποτε απαντήθηκε η επιστολή μου ή δημοσιεύτηκε, κατά πως η δημοσιογραφική δεοντολογία επιβάλλει, και το Αντιτορπιλικό ΒΕΛΟΣ εξακολουθούσε να παραμένει συντηρημένο και ανακαινισμένο στον Ναύσταθμο.

Στην προσπάθεια διερεύνησης των αιτίων της καθυστέρησης επιστροφής του στη θέση του στο Πάρκο Ναυτικής Ιστορίας και Παράδοσης προέκυψαν τα ακόλουθα:

-Από επίσκεψη παλαιών μελών του πληρώματος προσωπικά στον ναύαρχο Θεοχάρη διαπιστώθηκε αφ’ ενός η απαρέσκειά του προς τον Ναύαρχο Νίκο Παππά γιατί αποστρατεύτηκε επί Αρχηγίας του δεύτερου και αφ’ ετέρου η πεποίθησή του ότι το ΒΕΛΟΣ δεν έχει καμμία θέση στον Φλοίσβο δίπλα στον ΑΒΕΡΩΦ.

Τεκμηρίωνε δε την άποψή του και με ιδιόχειρο ενυπόγραφο έγγραφο σημείωμα άγνωστο σε εμένα προς ποιόν (διαταγή;) με τα ακόλουθα επιχειρήματα:

17-5-2019

ΓΙΑΤΙ, οχι το Α/Τ ΒΕΛΟΣ δίπλα στο Θ/Κ ΑΒΕΡΩΦ

Ιστορική αξία:

Θ/Κ ΑΒΕΡΩΦ: Αποτελεί «θρύλο» στην Ιστορία της Ν.Ελλάδος

Γιατί: (1) Λόγω αυτού μπήκαμε στη Βαλακανική Συμμαχία, προ των Βαλκ.Πολέμων

(2) Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον αποκλεισμό του Τουρκικού Στόλου στα Στενά (Ναυμαχίες Έλλης-Λήμνου)

(3) Επαιξε κυρίαρχο ρόλο στις παράκτιες επιχειρήσεις Αιγαίου και απελευθέρωση των νησιών

(4) Κυρίαρχο ρόλο στη ΝΙΚΗ κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους

Α?Τ ΒΕΛΟΣ: Έκαμε σημαντική πράξη για την «αναγνώριση των προθέσεων μεγάλου μέρους του Π.Ναυτικού, να αντιδράσει στη Δικτατορία» (Κίνημα Ναυτικού)

Γιατί όχι μαζί:

1. Το «άγαλμα» ΑΒΕΡΩΦ πρέπει να είναι ξεχωριστό, όπως όλα τα αγάλματα. Για τον λόγο αυτό δεν μπήκαν δίπλα του άλλα πολύ σημαντικής αξίας πλοία όπως ο κομμένος ΑΔΡΙΑΣ, ο θρυλικός ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ κ.λ.π. Μόνον η αρχαία Τριήρης έχει θέση δίπλα 

2. Το ΒΕΛΟΣ μπορεί να πάει κάπου ξεχωριστά (Πόρος, Ναύσταθμος) και για κάποια χρόνια (20 χρόνια π.χ.)

Ποιός αποφασίζει: Η πολιτική και στρατιωτική Ηγεσία μετά από σοβαρή μελέτη και περίσκεψη

Α.Θ.

Σχόλιά μου επί του σημειώματος (μπλέ):

1. Το «άγαλμα» ΑΒΕΡΩΦ πρέπει να είναι ξεχωριστό όπως όλα τα αγάλματα». 

Αν είναι έτσι δεν χρειάζεται το Μουσείο Ακρόπολης όπου στοιβάζονται τα αγάλματα όλα μαζί…

2. «Για τον λόγο αυτόν δεν μπήκαν δίπλα του άλλα πολύ σημαντικής αξίας πλοία όπως ο κομμένος ΑΔΡΙΑΣ, ο θρυλικός ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ κλπ. Μόνο η αρχαία τριήρης έχει θέση δίπλα του»…

Ο λόγος που δεν «μπήκαν» δίπλα του είναι γιατί και τα δύο δεν υπάρχουν εδώ και 70 χρόνια, ο ΑΔΡΙΑΣ διαλύθηκε στην Αίγυπτο και ο ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ είναι στον βυθό της θάλασσας. Τα «κλπ» αγνοούνται. Και η «αρχαία» τριήρης είναι αντίγραφο και όχι αρχαία…

3. Το ΒΕΛΟΣ «έκαμε σημαντική πράξη για την «αναγνώριση» των προθέσεων μεγάλου μέρους του Πολ.Ναυτικού να αντιδράσει κατά της Δικτατορίας (Κίνημα Ναυτικού)» 

Εδώ είναι η διαφορά Παππά και Θεοχάρη. Ο ένας «έπραξε» και ο άλλος είχε (; ) πρόθεση να πράξει αλλά δεν…

4. Ποιός αποφασίζει: Η πολιτική και στρατιωτική Ηγεσία μετά από σοβαρή μελέτη και περίσκεψη

Το ποιός αποφασίζει δεν το βλέπουμε. Βλέπουμε αυτούς που εκτελούν χωρίς να μας λένε και την δική τους άποψη.

 

Και εν τέλει, αρέσει δεν αρέσει, άρεσε δεν άρεσε, η Κίνηση του ΒΕΛΟΣ αποτελεί ένα ιστορικό γεγονός που καταγράφεται στην ιστορία του Π.Ν. και αποδίδεται δια της παρουσίας του πλοίου στην κοινωνία να κρίνει και αξιολογήσει.

Όπως μπορεί να κρίνει και να αξιολογεί και τις άτυχες στιγμές του ΑΒΕΡΩΦ ως σύμβολο του Διχασμού, με «στάσεις» και ναυτικά ατυχήματα που επισυνέβησαν κατά τον μακρύ βίο του.

Με ήπιες παραστάσεις και ερωτήσεις προς την ηγεσία του Ναυτικού, έγινε προφανές ότι ο απελθών προσφάτως Α/ΓΕΝ δέχτηκε αφόρητες πιέσεις να …ξαποστείλει το ΒΕΛΟΣ οπουδήποτε εκτός Φλοίσβου και μάλιστα με περίεργες εκτός ορίων ευπρέπειας και λογικής προτροπές. Για να ηρεμήσει τους …προτρέποντες ενέκρινε τη ρυμούλκηση του ΒΕΛΟΣ στη Θεσσαλονίκη το Φθινόπωρο του 2019 (Σεπτέμβριο) για δίμηνη (παρατάθηκε σε τετράμηνη) παραμονή, δηλώνοντας ότι μετά τη Θεσσαλονίκη, όσο αυτός είναι Αρχηγός, το πλοίο θα επιστρέψει στον Φλοίσβο. Δεν είναι πια Αρχηγός και το πλοίο δεν είναι στον Φλοίσβο.

Έτσι το ΒΕΛΟΣ πρυμνοδέτησε στη νέα παραλία της Θεσσαλονίκης για να …ξεχαστεί ο Παππάς και η συμβολή του στο Κίνημα του Ναυτικού και …βλέπουμε.

Μπορεί όμως αυτοί να μην ήθελαν να βλέπουν το πλοίο και να ακούνε το όνομα Παππάς αλλά

107000 (εκατόν επτά χιλιάδες) Βορειοελλαδίτες, από αυτούς 50000 μαθητές κάτω των 18 ετών, είδαν έμαθαν και άκουσαν την ιστορία του πλοίου από κατασκευής του και βεβαίων τα του Κινήματος του Ναυτικού, τα καλά και τα λιγότερο καλά του, και βεβαίως, για την «ανταρσία» του Παππά που ξελάσπωσε την αποτυχία του Κινήματος κάνοντάς το επιτυχημένο από μόνος του.

107000 (εκατόν επτά χιλιάδες) σε τέσσερεις μήνες όταν τόσοι επισκέπτονται το πλοίο στον Φλοίσβο σε 10 (δέκα) χρόνια!

Η φάρσα συνεχίζεται. Αντί να επιστρέψει το πλοίο στον Φλοίσβο, ετοιμάζεται να ρυμουλκηθεί στην …Καβάλα. Ζήτησε και η Κύμη να φιλοξενήσει το πλοίο για λίγες ημέρες αλλά έλαβε την απάντηση ότι το κόστος είναι βαρύ και η κίνηση μπορεί να επανεξεταστεί αν τα έξοδα αναληφθούν από τον Δήμο Κύμης… Με υπογραφή του ΥΕΘΑ.

Το γεγονός ότι, απ’ ό,τι γνωρίζουμε μέχρι τώρα, δεν ζητήθηκε από τον Δήμο Καβάλας να αναλάβει τα έξοδα ρυμούλκησης και φιλοξενίας του πλοίου μάλλον συμπτωματικό είναι με το γεγονός ότι η Καβάλα είναι η περιφέρεια εκλογής του ΥΕΘΑ…

Όπως και να ‘χει, εκεί που θα ξεχνιόταν, θα το επισκεφτούν και στην Καβάλα και ΟΠΟΥ πάει χιλιάδες κόσμος και νέοι και νέες για να μάθουν τα πώς και τα γιατί της νεότερης ιστορίας μας.

Ακόμα και στην Κρήτη, αφού και ο νέος Αρχηγός ΓΕΝ από εκεί βαστάει…

Το ερώτημα όμως που παραμένει είναι «ποιός διατάσσει» την περιφορά του πλοίου δεξιά και αριστερά για την οριστική απομάκρυνσή του από το Πάρκο Ναυτικής Ιστορίας και Παράδοσης.

Είναι δυνατόν ένας απόστρατος ναύαρχος από μόνος του να επηρεάζει ΥΕΘΑ κάθε κυβέρνησης (ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ και ΝΔ) και διαδοχικούς Α/ΓΕΝ γιατί αυτός δεν προβλήθηκε όσο ο Κυβερνήτης του ΒΕΛΟΣ;

Γιατί τελικά καταλήγουμε να θεωρούμε ότι το αν και πού πρέπει να είναι το ΒΕΛΟΣ είναι επουσιώδες μπροστά στο ουσιώδες ερώτημα που προκύπτει ως «Ποιός κάνει κουμάντο σ΄αυτόν τον τόπο»;

 

 

 

Επιτέλους ψηφιοποιηθήκαμε!

Ανανέωση Άδειας Οδήγησης.

Ανοίγω σελίδα Υπουργείου Μεταφορών να δω τα απαιτούμενα.
1.Αίτηση Ανανέωσης ως Υπόδειγμα Εκτυπώνω-συμπληρώνω

2.Αίτηση Εκτύπωσης ως Υπόδειγμα Εκτυπώνω-συμπληρώνω

3. Παράβολο Ανανέωσης 50 ευρώ, Πληρώνω με e-banking. Εκτυπώνω απόδειξη        αναρωτώμενος τι πληρώνω. Φόρο; πρόστιμο γιατί θέλω να ανανεώσω την άδεια;

4. Παράβολο Εκτύπωσης Άδειας 30 ευρώ, Πληρώνω με e-banking, Εκτυπώνω απόδειξη αναρωτώμενος αν η άδεια θα τυπωθεί σε Φύλλο Χρυσού…

5. Παράβολο Χαρτοσήμου Δημοσίου 18 ευρώ, Πληρώνω με e-banking, Εκτυπώνω απόδειξη αναρωτώμενος τι και ποιός …ακουμπάει στον απευθυσμένο μου…

6. Πιστοποιητικό υγείας από Παθολόγο μετ’ αποδείξεως 10 ευρώ συνημμένης.. Ραντεβού με τον σχολαστικό (καλό) γιατρό μου, νευρολογική εξέταση, αξιολόγηση φαρμάκων και υγείας, περάσαμε επιτυχώς.

7. Πιστοποιητικό Υγείας από Οφθαλμίατρο μετ’ αποδείξεως 10 ευρώ συνημμένης. Ραντεβού με την καλή Οφθαλμίατρο, ανάγνωση των γραμμάτων στον τοίχο, τσεκ αχρωματοψίας αρνητικό, περάσαμε και αυτό.

8. Τέσσερεις φωτογραφίες Διαβατηρίου 6×4εκ. Στήσιμο στον Γιώργο πρώην ναύτη στο ΝΕΑΡΧΟΣ, «κλειστά τα χείλια καπετάνιε», φλας και 8 ευρώ, καλή τιμή γιατί ήμουν Κυβερνήτης στο αδελφό πλοίο ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ.

Διπλοτσεκάρω την χαρτούρα και πρωί πρωί στο ΚΕΠ Καλαμαριάς καθόσον η Αίτηση Εκτύπωσης απαιτεί «θεώρηση δια το γνήσιον» της υπογραφής…

Με τον Φάκελο παραμάσχαλα παρουσιάζομαι στον αρμόδιο Υπάλληλο του Υπουργείου Μεταφορών στη Θέρμη Θεσσαλονίκης.
Με το που ανοίγει τον Φάκελο, μου λέει ότι το εντυπο της Αίτησης Ανανέωσης έχει αλλάξει και μου δίνει το καινούργιο (που δεν είναι στη σελίδα του Υπουργείου). Το συμπληρώνω ταχέως και το παραδίδω.
«Παράβολο των τριών ευρώ κόψατε;» με ρωτάει.
Τι είναι τούτο; αντιρωτάω. «Ανταποδοτικό Τέλος της Περιφέρειας» μου λέει. «Πού στην ευχή το γράφει αυτό» αυθαδιάζω «και πού το κόβω; «Εδώ στο μηχάνημα» μου λέει και πάνω που ξεφυσάω με ανακούφιση, έρχεται η σφαλιάρα. «Μας το διαρρήξανε χθες όμως και δεν δουλεύει, πρέπει να πάτε σε Τράπεζα να το κόψετε.
Ευτυχώς οι Τράπεζες στη Θέρμη είναι κοντά. Μπαίνω στην Πίστεως. Παρακαλώ ένα παράβολο 3 ευρώ ανταποδοτικό τέλος (σε ανταπόδοση τίνος; μόνο δίνουμε μέχρι τώρα), «πρέπει να πάτε στο ΚΕΠ να σας τυπώσει το έγγραφο και να ξανάρθετε… ΚΕΠ Θέρμης » το τρίευρο μόνο στην Πειραιώς πληρώνεται, οι άλλοι χρεώνουν άλλα δύο ευρώ», παίρνω χαρτί πάω Πειραιώς πληρώνω τα τρία μου στο αδηφάφο μηχάνημα και επιστρέφω περιχαρής στον υπάλληλο του Υπουργείου που ξανατσεκάρει τον Φάκελο και μου τον δίνει «Στην Γραμματεία για Πρωτόκολλο και θα σας δώσει το προσωρινό. Μετά ενάμισυ μήνα (σημ: τόσο κάνει η εκτύπωση σε Φύλλο Χρυσού» μου φέρνεις το χαρτί και σου δίνω την Άδεια».

Σύνολο διαδρομών περί τα τριάντα χιλιόμετρα, διάρκεια διαδικασίας τρίωρη (πάλι καλά),
ευτυχώς που ψηφιοποιηθήκαμε…

Έρωτας…

 

Allouette III.

Τα γενέθλια.

Allouette στα Γαλλικά είναι ο Κορυδαλλός (το πουλί όχι η …φυλακή).

Το σχήμα του βέβαια θυμίζει Γυρίνο και η αεροδυναμική του ταυτότητα προσομοιάζει περισσότερο στην αντίστοιχη υδροδυναμική του πρώιμου βάτραχου παρά σ’ αυτήν του πουλιού.

«Γεννήθηκε» στις 28 Φεβρουαρίου του  1959 από την Γαλλική Aerospatiale.

Και ακολούθησαν άλλα 2099 μέχρι το 1979 που σταμάτησε η παραγωγή τους.

Αυτές τις μέρες κλείνει τα 60 του χρόνια και ακόμα πετάει ως πολιτικό και στρατιωτικό Ελικόπτερο σε αρκετές χώρες, ακόμα και στις δύσκολες συνθήκες των Άλπεων ως Διασωστικό.

Τέσσερα από δαύτα ήταν τα πρώτα αεροπορικά μέσα της Νεότερης Ναυτικής Αεροπορίας μας, η μαγιά που έπλασε χειριστές, διαδικασίες και πολύτιμες εμπειρίες για την περαιτέρω ανάπτυξή της στο σημερινό σπουδαίο επίπεδο. Προσκτήθηκαν το 1974 και «παροπλίστηκαν» το 2013 μετά από 39 χρόνια ευδόκιμης υπηρεσίας, γόνιμης χρήσης και προσφοράς τους στο Πολεμικό Ναυτικό

Όποιος «χειρίστηκε» το Allouette III έπεσε στα δίχτυα του έρωτά του απολαμβάνοντας τον τσαμπουκά του στα δύσκολα, τα …τσαλίμια του στα εύκολα και την άμεση απόκρισή του σε κάθε χάδι στα  χειριστήριά του…

Ένας από τους τυχερούς, ισόβια λαβωμένος, κι εγώ…

 

 

Ακροβασίες 2…

Συνέχεια από Ακροβασίες… (φωτο Κώστα Θωμαΐδη)

 

Παράμετρος για την πρόσκτηση των Ε/Π ΑΒ212 από το Πολεμικό Ναυτικό, πέρα από τις επιχειρησιακές δυνατότητές τους, ήταν και το γεγονός ότι μπορούν να πετούν και τη νύχτα.

Και αφού μπορούν να επιχειρούν νύχτα, μπορούν και να ανεφοδιάζονται «εν πτήσει» από πλοίο και τη νύχτα.

Πρώτη δοκιμή, ίδιο πλήρωμα με την πρώτη ημερινή δοκιμή πριν μια εβδομάδα.

Το Α/Τ ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ (D210) (Κυβερνήτης Τσιγαρίδας) πλέει στον Κόλπο Μεγάρων. Από φώτα έχει αναμμένα τα πλοϊκά του και έναν κόκκινο προβολέα να φωτίζει αμυδρά το κατάστρωμα Ε/Π. Κόκκινο για να μη «τυφλώνονται» οι χειριστές του Ε/Π από άσπρο φως που καίει την ροδοψίνη και την ιωδοψίνη των ματιών, ουσίες που αυξάνουν την «νυκτερινή όραση» και καίγονται στο άσπρο φως όπως η φωτοευαίσθητη επάλειψη των φιλμς…

Προσεγγίσαμε κανονικά, κατεβάσαμε το βαρούλκο, πήραμε την μάνικα επάνω και ο Αλέκος την κοτσάρισε στην βαλβίδα του πατώματος.

«210 από 21, αρχίστε παροχή καυσίμου» ειδοποιούμε το πλοίο και αρχίζει η …εναέρια πρώτη νυχτερινή πετρέλευση.

Το πλοίο αρχίζει την παροχή και ο Κυβερνήτης του, ακολουθώντας και τους Διεθνείς Κανόνες Αποφυγής Συγκρούσεων, διατάζει την αφή των προβλεπόμενων Φώτων Δυσχέρειας Χειρισμών, Κόκκινο-Άσπρο-Κόκκινο κατακόρυφα , ΠΕΡΙΒΛΕΠΤΑ (ορατά στις 360 μοίρες του ορίζοντα) και αρκούντως δυνατά για να φαίνονται από μακριά ώστε τα άλλα πλοία να προειδοποιούνται ότι το συγκεκριμμένο κάνει κάτι που του περιορίζουν την ευκολία χειρισμών.

Τα δυνατά φώτα προβλέπονται για την προειδοποίηση των παραπλέοντων πλοίων, είναι όμως παντελώς ακατάλληλα και επικίνδυνα για το …συμπλέον αιωρούμενο στα 15 μέτρα Ελικόπτερο που ξαφνικά και απροειδοποίητα «τυφλώνεται» από το δυνατό άσπρο φως οπότε μεταξύ …ναυτικοθρησκευτικών επιφωνημάτων κραυγάζω στα μικρόφωνα «σβήστε τα ρημάδια, δεν βλέπουμε τίποτα και είναι επικίνδυνο». Ο Κυβερνήτης του πλοίου βρήκε την ώρα να μου εξηγεί ότι είναι υποχρεωμένος να έχει τα φώτα αναμμένα από τους Κανονισμούς οπότε ξανακραυγάζω «σβήστε τα ΤΩΡΑ πριν τσακιστούμε και στ’  α…ια μου οι Κανονισμοί», κατά παράβαση της Ιεραρχίας καθ’ ότι ο Κυβερνήτης πολύ …αρχαιότερός μου. Το …παράπτωμά μου όμως έχει άμεση ανταπόκριση, τα φώτα σβήνουν και η πρώτη πετρέλευση εν πτήσει νύχτα ολοκληρώνεται χωρίς άλλο απρόοπτο.

«Αλέκο, γραψ’ το στις παρατηρήσεις για να μπεί στο check list.»

Γι αυτό άλλωστε γίνονται δοκιμές…

Ακροβασίες…

 

Άλλη μια φωτογραφία που ξεθάβει αναμνήσεις. Ανέβηκε από τον …συμπολεμιστή https://www.facebook.com/koskafou.

Το Π.Ν., κατά παράδοση, αναβαθμίζει το υλικό του και ΜΕΤΑ σκέφτεται και την αναβάθμιση των υποδομών υποστήριξής του…

Έτσι, το 1979 προσκτήθηκαν τα πρώτα AB212 Ελικόπτερα με ουσιαστικό Ανθυποβρυχιακό εξοπλισμό, αναγκαία για το ιδιαίτερο περιβάλλον του Αιγαίου, αλλά που δεν χωρούσαν στα δύο μοναδικά πλοία με ελικοδρόμιο μεγέθους οριακά επαρκές ακόμα και για τα μικρότερα Allouette III.

Μοναδικό μεγάλο κατάστρωμα, αυτό του Δεξαμενόπλοιου ΝΑΥΚΡΑΤΟΥΣΑ που εμείς οι πιτσιρικάδες τότε Ναυτοαεροπόροι θεωρούσαμε τύχη να το χρησιμοποιούμε αφού αλλιώς μας έτρωγαν οι μετασταθμεύσεις σε αεροδρόμια, βουνοκορφές και παραλίες για να είμαστε κοντά στις περιοχές επιχειρήσεων.

Και μπορεί να κοιμόμασταν και μέσα ή κάτω από τα Ελικόπτερα αλλά πολύ σύντομα φάνηκαν τα επιχειρησιακά αποτελέσματα σε βαθμό που όλο και περισσότερο τα πλοία επιζητούσαν την διαρκή συνδρομή τους.

Και τότε, φαεινή ιδέα ημών των τότε πιτσιρικάδων, να προτείνουμε την δυνατότητα Ανεφοδιασμού εν Πτήσει (στα …ελληνικά In Flight Refueling) από τα δύο Ελικοπτεροφόρα (για τα μικρότερα Ε/Π) Αντιτορπιλικά.

Στο κάτω κάτω δεν ήταν και πολυέξοδη υποδομή. Μια δεξαμενούλα με αεροπορικό κάυσιμο, μια κατάλληλη αντλία και είκοσι μέτρα μάνικα ανεφοδιασμού που θα μπορούσε να τραβιέται με το βαρούλκο  και να «κουμπώνει σε βαλβίδα στο πάτωμα του Ε/Π.

Και, ω του θαύματος, η ιδέα εγκρίθηκε από τους «από πάνω» και με ταχείες διαδικασίες πραγματοποιήθηκε.

Να και η ώρα της πρώτης δοκιμής.

Το Αντιτορπιλικό ΜΙΑΟΥΛΗΣ, Κυβερνήτης Βουραζέρης, πλέει νότια της Ύδρας. Το Ε/Π Π.Ν. 21 απογειώνεται από την Αμφιάλη και προσεγγίζει το πλοίο.

Η διαδικασία απλή. Το πλοίο παίρνει κατάλληλη πορεί ώστε το Ε/Π να έχει την μούρη του στον άνεμο. Το Ελικόπτερο αιωρείται στο πλάι του καταστρώματος, κατεβάζει το βαρούλκο, το προσωπικό καταστρώματος αγκιστρώνει τη μάνικα σ΄αυτό, την ανεβάζουμε και ο χειριστής συσκευών/μηχανικός που κάθεται πίσω από τους χειριστές την κοτσάρει στην βαλβίδα του πατώματος. (φωτογραφία)

Όπερ και εγένετο. Κυβερνήτης του Ε/Π εγώ, συγκυβερνήτης ο Νικόλας, χειριστής συσκευών Αλέκος.

Ενημερώνουμε το πλοίο ότι η μάνικα είναι στη θέση της και αρχίζει η …πετρέλευση.

Ξαναενημερώνουμε ότι πήραμε όσο χρειαζόταν και τερματίζεται η παροχή.

«Βγάλ’ την Αλέκο» λέω στον …αρμόδιο από πίσω. «Μάλιστα» μου λέει αλλά τον ακούω από την ενδοεπικοινωνία να ζορίζεται. «Τι έγινε την έβγαλες;» ρωτάω τον Αλέκο ενώ και το πλοίο μας ρωτάει το ίδο γιατί προσεγγίζει το νησί και σε λίγο θα πρέπει να στρίψει, οποότε θα χάσουμε και τον αέρα στη μούρη, είμαστε και βαρείς, «έλα ρε Αλέκο, τι γίνεται;» «Προσπαθώ» λέει σφιγγόμενος «αλλά έχει κολλήσει στη βαλβίδα και δεν στρίβει για να βγεί».

Τώρα μάλιστα. Ο Βουραζέρης θέλει/πρέπει οσονούπω να στρίψει, ο Αλέκος βογκάει αλλά η μάνικα μουλαρωμένη, το χέρι στο χειριστήριο ήδη στα πρόθυρα της κράμπας «σήκω Νικόλα» λέω στον συγκυβερνήτη, σηκώνεται στηριζόμενος στο κράνος μου (όποιος έχει ιδέα της …χωροθέτησης καταλαβαίνει), πηγαίνει πίσω και με συνδυασμένη δύναμη με αυτή του Αλέκου, η βαλβίδα παραιτείται από τον εναγκαλισμό της μάνικας και την επιστρέφουμε ταχέως στο κατάστρωμα στο τσακ πριν ο Βουραζέρης στρίψει…

Ο Νικόλας επιστρέφει στη θέση του, ο Αλέκος βγάζει στεναγμό ανακούφισης «το ρημάδι το αλυσσιδάκι από το καπάκι της βαλβίδας σφήνωσε με το βίδωμα της μάνικας, γι αυτό δεν έβγαινε» μας λέει.

«Γράψ’ το στις παρατηρήσεις για συμπλήρωση του check list» του λέω, «για να ξέρουν και οι επόμενοι τι να προσέχουν»

Γι αυτό εξ άλλου κάνουμε και τις δοκιμές…

Λιβυκά…

 

 

Συνάδελφος ανέβασε αυτή τη φωτογραφία και τι θυμήθηκα…
1971 καλοκαιρινό ταξίδι ΣΝΔ, Τρίπολη Λιβύης.
Με το που δέσαμε να σου έκπληξη, ήρθε για τα καλωσορίσματα ο …Ανθυποπλοίαρχος Άντχαμ, τάξης ’66, με στολή παραλλαγής και κατά δήλωσή του Διοικητής των ΟΥΚ Λιβύης. Ο Άντχαμ, ως Δόκιμος με την ντουλάπα στον θάλαμο γεμάτη κονσέρβες και πιασμένος στην …υπερχείλιση της πισίνας για να βγάλει τα 25 μέτρα…
Την δεύτερη ημέρα συμμετοχή των τριτοετών σε Άσκηση του Λιβυκού Ναυτικού. Οι μισοί στην μία ολοκαίνουργια κορβέτα και οι άλλοι μισοί επί τορπιλακάτων που θα επιχειρούσαν να τορπιλίσουν την κορβέτα.
Επί της τορπιλακάτου του Διοικητή Ταχέων Σκαφών, ο Υποπλοίαρχος Σ.Σαρρής και τρείς Δόκιμοι.
Η επίθεση κατά της κορβέτας δεν έγινε γιατί αυτή κάθισε στα ρηχά της Αφρικής αφού οι εκπαιδευθέντες στο Πακιστάν Σημαιοφόροι της έκαναν στίγμα με δύο διοπτεύσεις διαφοράς 160 μοιρών…
Αφού δεν υπήρχε αντίπαλος, ο Διοικητής των Τ.Σ., και κυβερνήτης της δικής μας, διέταξε κλειστό σχηματισμό Ένα, ταχύτητα 35 κόμβους. Μετά διέταξε αθρόα στροφή Δεξιά 90 μοίρες και οι τέσσερεις τορπιλάκατοι βρέθηκαν σε Γραμμή Μετώπου, 100 γιάρδες απόσταση μεταξύ τους και 35 κόμβους επίσης.
Μετά δίλεπτο, ο Διοικητής και Κυβερνήτης, διέταξε άκόμα μια αθρόα στροφή Δεξιά 90 μοίρες με 35 κόμβους, οι τρείς έστριψαν Δεξιά και ο δικός μας Αριστερά!
Με την πρώτη που πέρασε ξυστά δίπλα μας, σχετική ταχύτητα 70 κόμβων, δύο τινά συνέβησαν.
Πρώτα ακούστηκε η κραυγή του παραπλέοντος Κυβερνήτη σε άψογα Ελληνικά, «Ντην Μπαναγκία σου μαλάκα!» (αυτός ήταν απόφοιτος της δικής μας Σχολής) και η κραυγή επίσης του δικού μας Δοικητή και Κυβερνήτη «Γκράτει Όλα» (και αυτός απόφοιτος της δικής μας σχολής).
Με το απότομο «Γκράτει Όλα», από τους 35 κόμβους, φλόγα δεκαπεντάμετρη εκτοξεύτηκε από τις εξαγωγές των μηχανών, γεγονός φυσιολογικό για τουρμπίνες αλλά άγνωστο για τον Διοικητή και Κυβερνήτη που έντρομος ενεργοποίησε το κουμπί του Συναγερμού για …πυρκαγιά!
Δύο ναυτάρες όρμησαν με τις μάνικες προς την πρύμη, έτοιμοι να ρίξουν νερό μέσα στις εξαγωγές των τουρμπινών αλλά τους σταμάτησε όρθιος στο ποδόστημα ο Υποπλοίαρχος Σ.Σαρρής ουρλιάζοντας με ανοικτά τα χέρια «Πίσω Τούρκοι, θα τινάξετε τη βάρκα στον αέρα»!
Κι αφού ηρεμήσαμε, εξήγησε στον Διοικητή Τ.Σ. τα πώς και τα γιατί και τη νύφη την πληρώσαμε εμείς που επί δύο ημέρες γράφαμε με τις οδηγίες του Επιτηρητή μας Ημερήσια, Εβδομαδιαία, Μηνιαία και Ετήσια Προγράμματα Εκαπαίδευσης για την Διοίκηση ταχέων Σκαφών της Λιβύης…

ΝΑΤΟΜακεδονικά… μέρος Β’

ΜΕΡΟΣ Β’

Κι έφτασε ο Φεβρουάριος του 1992. Λίγες μέρες πριν από την ορισμένη ημερομηνία έναρξης του Μπαζάρ και των εκδηλώσεων της Εθνικής Ημέρας, πραγματοποιήθηκε το γιγάντιο συλλαλητήριο για τη Μακεδονία στη Θεσσαλονίκη. Οι απόψεις και οι σχέσεις Πρωθυπουργού και Υπουργού Εξωτερικών στα ..άκρα του ορίζοντα, επικρατεί και στην ελληνική αντιπροσωπεία ένας προβληματισμός για το πώς θα εκλαμβάνονταν οι εκδηλώσεις από τα δύο …μέτωπα. Μια και το όλο πρόγραμμα δεν περιείχε πολιτικές θέσεις εξωτερικής πολιτικής, αποφασίστηκε να προχωρήσουμε.

Τα παραδοσιακά προϊόντα έφτασαν έγκαιρα και το τριήμερο Μπαζάρ είχε μεγάλη επιτυχία και ανάλογα κέρδη. Ο ηλικιωμένος βιοτέχνης από το Περιστέρι έστειλε δύο μεγάλα κασόνια με εκατοντάδες ορειχάλκινα αντίγραφα/μινιατούρες αρχαίων αγαλμάτων και εξαρτημάτων όπως δεκάδες πρικεφαλαίες του Περικλή που έγιναν ανάρπαστες από τους …Αμερικανούς Πεζοναύτες! Όλα τα προϊόντα εξαντλήθηκαν. Με ιδιαίτερη συγκίνηση παρέλαβα ένα μικρότερο κιβώτιο που έστειλε σε εμένα προσωπικά με δύο αγάλματα, έναν Ποσειδώνα και έναν Δισκοβόλο, σε μεγάλο μέγεθος (80εκ. ύψος) για να τα διαθέσω κατά την κρίση μου. Ο Ποσειδώνας δυστυχώς έπεσε θύμα της παιδικής απροσεξίας της πιτσιρικαρίας μου. Ο δισκοβόλος όμως δωρήθηκε στην σύζυγο του Αμερικανού Ναυάρχου που έκανε συλλογή από μινιατούρες ανάλογων αγαλματιδίων από τα Ιταλικά τουριστικά μαγαζιά και όταν της δώσαμε τον τεράστιο δισκοβόλο κόντεψε να λιποθυμήσει από τη χαρά της.

Το ψηφιακό εικονογράφημα της Εθνικής Τράπεζας για την Μακεδονία ήρθε κι αυτό με τα προϊόντα του Μπαζάρ και οι χειριστές του το πρόβαλαν τόσο στο Διεθνές Γυμνάσιο/Λύκειο του Στρατηγείου όσο και σε Ιταλικά Σχολεία με μεγάλη απήχηση σε όλους πλην των Τούρκων που βρήκαν την προβολή προσβλητική επειδή σε ένα σημείο της ιστορικής αφήγησης ακουγόταν «από τη Μακεδονία κατά καιρούς πέρασαν πολλοί βάρβαροι»…

Και ήρθε η ώρα της Εθνικής Ημέρας. Το C130 έφερε το Λύκειο Ελληνίδων (με την πρόεδρο και την αντιπρόεδρο του Δ.Σ. και τον Γυμναστή κ.Δούκα), τέσσερεις βιρτουόζους μουσικούς, και το τριμελές τηλεοπτικό συνεργείο της ΕΤ3, και μαζί αυτά που ετοίμασε ο σκηνογράφος του ΚΘΒΕ κ.Κώστας Δημητριάδης. Ξετυλίγοντας τους καμβάδες για να τους εγκαταστήσουμε στην Μεγάλη αίθουσα της Λέσχης Αξιωματικών μείναμε ΟΛΟΙ έκθαμβοι από την πολύ μεγάλη ζωγραφική σύνθεση που περιείχε τον Λευκό Πύργο, τον Μεγαλέξανδρο και το αστέρι της Βεργίνας. Την στερεώσαμε στην πλάτη της πίστας, καταπληκτικό φόντο για τα χορευτικά του Λυκείου. Το πακέτο περιελάμβανε και δέκα μεγάλα λάβαρα (1μx60εκ.) για διακόσμηση των κολωνών της αίθουσας με απεικονίσεις Μακεδονικών νομισμάτων και επιτάφιων στηλών.

Στο μεσημεριανό γεύμα, οι δικές μας σύζυγοι είχαν συμβάλει στην παρασκευή ελληνικών λιχουδιών και οι νατοϊκές σύζυγοι ξεφάντωσαν με το Λύκειο Ελληνίδων, τις δώδεκα κοπελάρες και τους δώδεκα λεβέντες, με τους οποίους μερικές ήθελαν να προξενέψουν τις κόρες τους! Άλλες, κόντευαν να ξηλώσουν το τσιγκελωτό μουστάκι του πρωτοχορευτή Ξενοφώντα τραβώντας το για να διαπιστώσουν αν είναι αληθινό.

Η βραδυνή εκδήλωση ήταν η επίσημη και «βαριά» με καλεσμένους ανώτατους πολιτικούς και στρατιωτικούς μετά συζύγων, την …αφρόκρεμα της νατοϊκής ηγεσίας. Οι Έλληνες Αξιωματικοί αναγκαστικά σε περιορισμένο αριθμό λόγω της χωρητικότητας της αίθουσας. Και, λόγω της …βαρύτητας, χρειαζόταν και ένας κονφερασιέ να εξηγεί πρόσωπα και πράγματα, χορούς και τραγούδια. Και ο κλήρος πέφτει στον …γενναίο.

Το γαμπριάτικο κοστούμι ακόμα μου κάνει, κοτσάρω και ένα παπιγιόν και περιγράφω στους αλλοδαπούς τους εκπληκτικούς χορούς των παιδιών του Λυκείου. Εξηγώ τους Κώδικες Δημοκρατίας που προβάλλονται στους κυκλικούς χορούς, ο ηγέτης μπροστά υπεύθυνος να οδηγεί ασφαλώς την κοινωνία, να δικαιούται προνομίων σε τσαλίμια και φιγούρες, αλλά και ο τελευταίος της κοινωνίας επίσης αλλά λιγότερα και όλοι οι υπόλοιποι να υπακούν στους κανόνες που επιβαλλει η ισορροπία της κοινωνίας, ίσοι σε συμπεριφορά και δικαιώματα γιατί ένας αν κάνει του κεφαλιού του χαλάει μπουρδουκλωμένο το σύνολο… Τους εξηγώ την περικεφαλαία της στολής του Γιδά που έμεινε ανά τους αιώνες για να θυμίζει το προνόμιο που έδωσε ο Μεγαλέξανδρος στις γυναίκες της περιοχής επειδή πήραν τα όπλα να αποκρούσουν εισβολείς ενώ οι άντρες τους έλειπαν στα βάθη της Ασίας… Προνόμιο στις γυναίκες 2500 χρόνια πριν σε σχέση με τους διαφωτισμένους Δυτικούς που επέτρεψαν στις γυναίκες να ψηφίζουν μόλις έναν αιώνα πριν…

Το κοινό είναι ενθουσιασμένο. Η απήχηση των χορών και της όλης παρουσίας του Λυκείου έχει αγγίξει τους πάντες. Σηκώνονται και συμμετέχουν στους χορούς άντρες και γυναίκες, άγγλοι, Γάλλοι Πορτογάλλοι… Στους Μακεδονικούς χορούς τους Ελληνικούς.

Φθάνοντας στο τέλος,  αυτό που νοιώθω είναι χαρμολύπη. Χαρά για την περηφάνια των παιδιών του Λυκείου, χαρά για το δάκρυ του σκηνογράφου και του βιοτέχνη με τ’ αγάλματα, χαρά για την συνδρομή των απλών, του κ.Γιαννόπουλου, των δημοσιογράφων της ΕΣΗΕΜΘ, του Νίκου Βολωνάκη. Και λύπη για τους πολιτικούς, λύπη για το Μουσείο, λύπη για τον ΕΟΤ και τους άλλους κρατικούς φορείς.

Κοιτάζω την απίθανη ζωγραφική σύνθεση του κ.Κώστα Δημητριάδη και σκέφτομαι ότι του χρωστάω κάτι. Έτσι, χωρίς να έχω προσχεδιάσει, χωρίς να έχω την έγκριση των ανωτέρων μου, έτσι αυθόρμητα, δείχνω τον Λευκό Πύργο στον Διοικητή της Νοτιανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ Αμερικανό Ναύαρχο Μπόρντα και του εξηγώ ότι αυτός είναι ο Λευκός Πύργος που δεν είναι λευκός αλλά γκρίζος. Τον λέμε Λευκό για να τον εξαγνίσουμε γιατί αυτός ο Πύργος ήταν η πιό σκληρή Φυλακή και όλοι τον ήξεραν σαν «κόκκινο Πύργο». Κόκκινο από το αίμα αυτών που τολμούσαν να κάνουν τον σταυρό τους, αυτών που τολμούσαν να μιλήσουν ελληνικά, αυτών που πολεμούσαν για να ελευθερώσουν την  Μακεδονία. Ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς έγραψε «Χρωστάμε χρωστάτε, σ’ αυτούς που ήρθαν, πέρασαν, θα ‘ρθούν και θα περάσουν, κριτές θα μας δικάσουν οι αγέννητοι και οι νεκροί.

Εμείς το μόνο που έχουμε να τους πούμε είναι αυτό. Και αρχίζω το»Μακεδονία ξακουστή», μπαίνει φουριόζο και το Λύκειο, πετάγονται επάνω οι Έλληνες, άντρες και γυναίκες, σένει τον χορό κλαίγοντας ο ταξίαρχος, δίπλα του λεβεντόπαιδο του Λυκείου με τα δάκρυα ποτάμι, δάκρυα περηφάνιας αλλά και αγανάκτησης για την αδιαφορία αυτών που ηγούνται της Πατρίδας.

Το ξέσπασμα αυτό στο τέλος, είχε πολλαπλά …απόνερα. Πολλοί χειροκροτούσαν επιδοκιμαστικά, κάποιοι Τούρκοι και Άγγλοι λούφαξαν σοκαρισμένοι.

Ο Ναύαρχος Μπόρντα αποχωρώντας μου ψιθύρισε στο αυτί ¨συγχαρητήρια, είμαι εντυπωσιασμένος», Γάλλος Στρατηγός με αγκάλιασε και μου είπε » Εμείς διαβάζουμε Ιστορία και σας καταλαβαίνουμε, Μπράβο σας». Τα ίδια πολλοί από τους αλλοδαπούς.

Ο ταξίαρχος Αθανάσιος Καρακώστας αναψοκοκκινισμένος και ξεφυσώντας μου είπε «κύριε Γκορτζή, σήμερα με αποστρατεύσατε αλλά το φχαριστηθήκαμε έτσι;» (σε λίγες μέρες έγιναν οι ετήσιες κρίσεις και προήχθη κανονικά και δίκαια σε Υποστράτηγο)

Υπήρχε και το …αντιμάμαλο. Δικός μας, ανώτερός μου, μου είπε ότι αυτό το ξέσπασμα ήταν βαρβαρότητα. Ο ίδιος μετά ολιγοήμερη άδεια ατην Αθήνα μου είπε ότι η μητέρα του που είδε στιγμιότυπα της εκδήλωσης στην Τηλεόραση, στέλνει ένα φιλί στο παιδί που μιλούσε…

Από εκείνη την βραδιά, όλοι οι αμερικανοί, ήταν δεν ήταν στην εκδήλωση, ρωτούσαν όποιον έλληνα έυρισκαν μπροστά τους αν είμαστε διατεθημένοι να κάνουμε πόλεμο για το όνομα των Σκοπίων. Ήταν φανερό ότι μάζευαν πληροφορίες για την διαμόρφωση της πολιτικής τους. «Τι τους απαντούμε κύριε Διευθυντά;» ρωτώ τον Προϊστάμενό μου του Ναυτικού. «Τι να σου πώ εγώ, κι εγώ ρώτησα τον Βαρβιτσιώτη (ΥΕΘΑ) και μου είπε τι με ρωτάς εμένα, ρώτα τον Υπουργό Εξωτερικών»…

Σχολιάζοντας την απάντηση σε ομήγυρη συναδέλφων, άλλος αξιωματικός Πελοποννησιακής καταγωγής μου είπε εις επήκοον όλων, «αν θέλετε να κάνετε εσείς πόλεμο εκεί πάνω, κάντε τον αλλά μη μας τραβολογάτε κι εμάς σ’ αυτόν»…

Έναν χρόνο και κάτι μετά, μικρή δεξίωση του Επιτελείου των Αεροσκαφών Ναυτικής Συνεργασίας για τον αποχαιρετισμό μου αφού έληξε η θητεία μου εκεί και με περίμενε ένα αντιτορπιλικό στην Ελλάδα να παραλάβω Κυβερνήτης του. Μεταξύ αναψυκτικών, γαριδακίων και ανταλλαγή μικροδώρων, ανοίγει ξαφνικά η πόρτα και μπαίνει Αμερικανός Πλοίαρχος των Υποβρυχίων που επί δύο χρόνια που τον γνωρίζαμε, σπανίως απηύθυνε τον λόγο σε οποιονδήποτε, «κτισμένος’ και των Ειδικών Δυνάμεων με συχνές απουσίες σε μυστηριώδεις αποστολές. Επικρατεί αμήχανη σιγή που την σπάει λέγοντας «Θα απορείτε γιατί είμαι εδώ ε; Λοιπόν, είμαι εδώ για να αποχαιρετήσω κι εγώ έναν αξιωματικό που ενάμισυ χρόνο πριν ανάγκασε εμένα και την γυναίκα μου να ανοίξουμε κάποια βιβλία Ιστορίας για να καταλάβουμε το πάθος του και να εκτιμήσουμε το ΔΙΚΙΟ του. Fair winds skipper, thank you very much.

Τα συμπεράσματα για το πώς και γιατί φτάσαμε σήμερα να θεωρούμαστε φασίστες εθνικιστές όσοι παράλληλα με τη μάχη για την ελληνικότητα της φέτας, του μπακλαβά με καρύδια και του Καραγκιόζη πολεμάμε για την ελληνικότητα του Μακεδονικού Πολιτισμού, δικά σας.

 

ΝΑΤΟΜακεδονικά…

ΜΕΡΟΣ Α’

Τον Αύγουστο του 1991 μετατέθηκα στο Νατοϊκό Στρατηγείο της Διοίκησης Αεροσκαφών Ναυτικής Συνεργασίας στη Napoli της Ιταλίας.

Η Διοίκηση, υπό Αμερικανό Commodore (Ναύαρχο ενός αστέρα, στα δικά μας Αρχιπλοίαρχος) είχε διπλή υπόσταση. Αμιγώς Αμερικανική για θέματα Logistics των αμερικανικών Ναυτικών Δυνάμεων και Νατοϊκή ως προς τον συντονισμό των επιχειρήσεων των αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας όλων των χωρών της Νοτιοανατολικής πτέρυγας και όχι μόνο αφού σε μόνιμη βάση έρχονταν και αεροσκάφη από άλλες χώρες για συνεκπαίδευση.

Πολύ σύντομα διαπίστωσα ότι ΔΕΝ είμαστε (η Ελλάδα) το κέντρο του κόσμου όπως οι πλείστοι θεωρούμε, αλλά μια σταγόνα στον ωκεανό των συμφερόντων κρατών και θεσμών που ουδόλως ασχολούνται με την ιστορία, ακόμα και με την Γεωγραφία αφού σε συζητήσεις μου με αμερικανούς αξιωματικούς του Ναυτικού διαπίστωνα την αμάθειά τους σε βαθμό άγνοιας ακόμα και της θέσης της Ελλάδας στον Χάρτη.

Ο Ναύαρχός μας ήταν λίγο πιό ενημερωμένος αλλά κι αυτός …αδιάβαστος.

Τις πρώτες κιόλας μέρες μου εκεί, στην πρώτη πρωινή Ενημέρωση (Briefing) του ναυάρχου παρουσία και του Αμερικανικού Επιτελείου του, έβαλε το χέρι του στον μεγάλο επιτοίχιο χάρτη και κοιτώντας εμένα αναρωτήθηκε φωναχτά «αυτό είναι το περίφημο Αιγαίο. Και αυτά τα νησιά (δείχνοντας τα ανατολικά νησιά μας) είναι τα περίφημα αμφισβητούμενα. Απ’ ό,τι βλέπω αυτά έχουν ξεκολλήσει κάποια στιγμή από τα Τουρκικά παράλια, φαίνεται καθαρά στα σχήματα και δεν καταλαβαίνω γιατί αμφισβητούνται…»

Επειδή συνέχιζε να με κοιτάει, το επεσήμανα λέγοντας «για να κοιτάτε εμένα εκτιμώ ότι περιμένετε από εμένα μια απάντηση. Αλλά καλύτερα να ρωτήσω πρώτα τον φίλο μου τον Μπόρα (Τούρκος Πλωτάρχης) που κάθεται δίπλα μου. Μπόρα, μπορείς να πείς στον κύριο Ναύαρχο πώς μας αποκαλείτε επίσημα εμάς;» «Γιουνάν» απαντάει αυθόρμητα ο Μπόρα. «Δηλαδή στα Λατινικά, Αγγλικά κλπ μήπως αυτό μεταφράζεται Ionian; » «Ναι» απαντάει ο Μπόρα ελαφρώς αμήχανος».

«Και επειδή η Ιωνία είναι κύριε Ναύαρχε η κοιτίδα του Ελληνικού πολιτισμού, η δική μου γνώμη είναι ότι τα νησιά αυτά αποκολλήθηκαν από την Ιωνία που σήμερα εμπεριέχεται στην Τουρκία»

Ο Ναύαρχος αποχώρησε εκνευρισμένος και σε λίγο με κάλεσε στο Γραφείο του και με επέπληξε γιατί τον αμφισβήτησα μπροστά σε όλο το Νατοϊκό και Αμερικανικό Επιτελείο του. Από τότε όμως, όποτε ήταν να κάνει κάποια εκτίμηση ή συζήτηση για τα Ελληνοτουρκικά, με καλούσε στο Γραφείο του για να είναι σίγουρος γι αυτά που θα πεί…

Το επεισόδιο αυτό δεν το ανέφερα προς προσωπική μου επίδειξη. Το ανέφερα ως πρόλογο για τα επόμενα που αφορούν στη Μακεδονία και έχουν να κάνουν περισσότερο με εμάς παρά με τους ξένους.

Κάθε χρόνο, όλα τα κράτη οργανώνουν ολιγοήμερο bazaar και μια «Εθνική ημέρα» για την προβολή τους με έκθεση εθνικών προϊόντων, προβολές τουριστικού και ιστορικού ενδιαφέροντος, γεύμα για τις συζύγους των υπηρετούντων στη Napoli, και δείπνο στη Λέσχη των Αξιωματικών για όλη την ηγεσία του ΝΑΤΟ με συμμετοχή στρατιωτικών και πολιτικών μεγαλοστελεχών από τις Βρυξέλλες.

Κάθε χρόνο, την ευθύνη για την οργάνωση της Eθνικής Ημέρας αναλάμβανε ένας από τους τρείς κλάδους (Στρατός, Ναυτικό, Αεροπορία) με οργανωτική Επιτροπή στην οποία συμμετείχαν αξιωματικοί και από τους τρείς. Το 1991 την ευθύνη είχε το Πολεμικό Ναυτικό, το οποίο πρόβαλε το Αιγαίο με εικονικούς πλόες  της τριήρους ΟΛΥΜΠΙΑΣ στα νησιά του συμβάλλοντας στην ανάδειξη της ελληνικότητάς του και προβολή της ιστορικής, τουριστικής και εμπορικής σημασίας του. Για το 1992 την ευθύνη της οργάνωσης την είχε ο Στρατός και μου έλαχε να είμαι κι εγώ στην Επιτροπή Οργάνωσης.

Στην συνεδρίαση για να αποφασιστεί το θέμα της Εθνικής Ημέρας έπεσε η ιδέα, μια και το Ναυτικό πρόβαλε τη θάλασσα, ο Στρατός να παρουσιάσει μια στεριανή περιοχή όπως  την Μακεδονία, ιστορικά και τουριστικά, χωρίς αναφορές στη διαμάχη με το κρατίδιο ή άλλο πολιτικό περιεχόμενο, αφού στην Ελλάδα είχε αρχίσει έντονη συζήτηση και διαμάχη και πολλοί ξένοι απορούσαν για τα τεκταινόμενα…

Με την έγκριση της ιδέας από τον Ταξίαρχο Αθανάσιο Καρακώστα και τον συντονισμό από τον Συνταγματάρχη Αθανάσιο Λιάσκο, αποφασίστηκε η αποστολή του Αντισμηνάρχου Κώστα Τσαπάρα στην Αθήνα και εμού στη Θεσσαλονίκη προς συγκέντρωση υλικού.

Καβάλησα λοιπόν το Φιεστάκι μου και έφτασα στη Θεσσαλονίκη Φθινόπωρο του 1991, προσπαθώντας να σκεφτώ τι και ποιός θα με διευκόλυνε στην αποστολή. Φόρεσα τη στολή μου, πήρα και την σχετική επιστολή του Ταξιάρχου παραμάσχαλα και άρχισα την αναζήτηση.

Σκέψη 1η: Επίσκεψη στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης όπου φυλάσσονταν ακόμα τα ευρήματα από την Βεργίνα. Σκέφτηκα ότι καλό θα ήταν να προβάλλουμε τα ευρήματα όχι μόνο στη γιορτή αλλά και στα τοπικά Ιταλικά Σχολεία. Ζήτησα από τον αρμόδιο υπάλληλο να αγοράσω μια σειρά από slides με τα εκθέματα του τάφου του Φιλίππου. «Δεν έχουμε» μου απαντά «έχουν εξαντληθεί από το καλοκαίρι και το Ταμείο Αρχαιολογικών πόρων (ΤΑΠ) στην Αθήνα δεν μας εγκρίνει πίστωση για αναπαραγωγή». Κλαυσίγελως…

Σκέψη 2η: Πρόσφατοι οι εορτασμοί των 2000 χρόνων της Θεσσαλονίκης, ας πάω στο Υπουργείο Μακεδονίας Θράκης μπας και έχουν τίποτα έντυπα, αναμνηστικά κλπ. Αναμένω έξω από το Γραφείο ανωτέρου στελέχους επί μιάμιση ώρα γιατί είχε σοβαρη συζήτηση με τους Προπονητές ποδοσφαίρου Β’ Εθνικής που διαμαρτύρονταν γιατί ο Πανσεραϊκός είχε προσλάβει ξένο προπονητή που στερείτο διπλώματος. Παρουσιάζομαι επιτέλους και εξηγώ ότι οργανώνουμε προβολή της Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ και θα θέλαμε υλικό τόσο για την προβολή όσο και για τις απαραίτητες δημόσιες σχέσεις με αναμνηστικά δωράκια.

«Δυστυχώς δεν έχουμε υλικό αλλά να σας δώσω την ομιλία μου για το Μακεδονικό που έκανα τις προάλλες σε μιά εκδήλωση» μου απαντά. «Και πηγαίνετε και στον ΕΟΤ, κάτι θα έχει, πάρτε και την κάρτα μου για να εξυπηρετηθείτε». Κοιτάω την κάρτα, «να εξυπηρετηθεί ο κύριος» έγραφε… Την αφήνω στο Γραφείο του και μάλλον έντονα αντιλέγω «κύριέ μου, δεν ήρθα για να διοριστώ, ούτε για προσωπική μου διευκόλυνση. Η γιορτή που οργανώνουμε γίνεται παρουσία της πολιτικοστρατιωτικής ηγεσίας ενός Κέντρου Αποφάσεων που επηρεάζει την πατρίδα μας, καλημέρα σας» και απέρχομαι φουριόζος. Βγαίνοντας από το Γραφείο, ένα χέρι με τραβάει στο διπλανό. ‘Άκουσα Γκορτζής; γιός του Αντώνη;» έλα μέσα παιδί μου. Ήταν παλιός συνάδελφος του πατέρα μου στη Χωροφυλακή, και, συμπτωματικά, ο πατέρας μιας φίλης και συμμαθήτριας της γυναίκας μου, της Αθηνάς Γιαννοπούλου διάσημης σήμερα πλαστικής χειρουργού. Ο κ.Γιαννόπουλος, υπεύθυνος Ασφαλείας του Υπουργείου, αφού με …ηρέμησε, πήρε τηλέφωνο τον αποθηκάριο στο υπόγειο και έφυγα από το Υπουργείο με τις ρόδες του Φιέστα να τρίβονται στους θόλους  των φτερών, βαρυφορτωμένο με εξαιρετικές εκδόσεις για την Μακεδονία σε τρείς γλώσσες, αναμνηστικά μετάλλια με τον Μεγαλέξαντρο και άλλα έντυπα που …δεν υπήρχαν κατά τον …ανώτερο. ΞαναΚλαυσίγελως!

Σκέψη 3: Το Λύκειο Ελληνίδων Θεσσαλονίκης. Οικογενειακοί οι δεσμοί, με το που ανέφερα τα της γιορτής, πέταξαν τη σκούφια τους. Κανονίστηκε η μεταφορά τους με το C130  που είχε τακτικό δρομολόγιο για τη Napoli, η διαμονή τους σε τοπικό ξενοδοχείο καλύπτονταν από τα έσοδα του μπαζάρ. Έκλεισε!

Σκέψη 4η: Διακόσμηση της αίθουσας. Πάω στον ΕΟΤ Θεσσαλονίκης, χωρίς …συστατική κάρτα, «καλημέρα σας κύριε Διευθυντά, το και το, μήπως έχετε κάποιες αφίσσες για την προβολή της Μακεδονίας να στολίσουμε και τους τοίχους;» «Δυστυχώς έχω μόνο κάτι για τη …Σαμοθράκη, σας κάνει;» Δεν είχα κουράγιο να του απαντήσω. Τον ρώτησα μόνο «από που είστε;» «Από την Πάτρα» μου είπε…. ΞαναξαναΚλαυσίγελως!

Πολλά χρόνια απών από την γενέθλια πόλη μου, δεν είχα και πολλές επαφές ικανές να με συμβουλεύσουν όταν θυμήθηκα την προ …εικοσαετίας γνωριμία μου με τον Νίκο Βολωνάκη, πρωτόβγαλτο δημοσιογράφο τότε, σημαντικό δημοσιογράφο τώρα. Του τηλεφώνησα και τον ρώτησα αν με θυμάται. «Ξεχνιέσαι εσύ;» μου είπε και δέχτηκε πρόθυμα να συναντηθούμε. Του εξήγησα το θέμα και αμέσως ανέλαβε δράση. «Πάμε στην ΕΣΗΕΜΘ» μου λέει. Και βρίσκουμε εκεί την ηγεσία της Ένωσης Συντακτών που εγκρίνουν και επαυξάνουν την ιδέα της εκδήλωσης και, ω του θαύματος, υπάρχει σεβαστό απόθεμα περιοδικών της Ένωσης με αφιέρωμα στην γυναίκα Μακεδόνισσα σε τρείς γλώσσες. Ωραία, καλύψαμε και την ενημέρωση των Νατοϊκών συζύγων κατά το προβλεπόμενο μεσημεριανό γεύμα.

«Η διακόσμηση Νίκο; Τι κάνουμε;» «Έχω μιά ιδέα» μου λέει. «πάμε στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος». Εκεί συναντούμε τον σκηνογράφο κ.Κώστα Δημητριάδη, έναν απίθανο λεβεντάνθρωπο που μια ζωή ζωγράφιζε τις τεράστιες αφίσσες για τα θεατρικά και κινηματογραφικά έργα. Του εξηγήσαμε το θέμα. Δεν χρειάστηκαν πάνω από δύο λεπτά. Βούρκωσε λέγοντάς μου «κύριε Αντιπλοίαρχε σας συγχαίρω όλους σας για την πρωτοβουλία, μην ανησυχείτε, όλα θα τακτοποιηθούν. Θέλω μόνο τα μέτρα της πίστας και του τοίχου της και τον αριθμό των κολωνών της αίθουσας. Θα κάνω αυτά που πρέπει και θα σας τα στείλω με το Λύκειο Ελληνίδων στη Napoli. Μην ξανασχοληθείτε, έχετέ μου εμπιστοσύνη. και να σας πω, φέτος στην Διεθνή Έκθεση, η Εθνική Τράπεζα παρουσίασε μια εικοσάλεπτη προβολή με δέκα προτζέκτορς συντονιζόμενους από υπολογιστή για τη Μακεδονία με ιστορικά, τουριστικά και εμπορικά θέματα. Αναζητείστε την» Μου ήρθε να του φιλήσω το χέρι…

Ανέλαβε να βρεί άκρη ο Νίκος, στο τέλος του είπαν από την Εθνική Τράπεζα ότι με «άνωθεν παρέμβαση» αυτοί θα χαίρονταν να στείλουν το υλικό και τους χειριστές του. Άντε να βρείς άνωθεν παρέμβαση… Θα ξαναπάω στο Υπουργείο, αποφάσισα, κατ’ ευθείαν στουν Υπουργό τώρα, κ Χατζηνικολάου, πατέρα του γνωστού δημοσιογράφου. Περιμένοντας υπομονετικά στον προθάλαμο του γραφείου του Υπουργού (καθότι υπήρχε μεγάλη σύσκεψη όλων των φορέων της πόλης) άκουσα κάποιον να απευθύνεται σε έναν νεαρό έξω από το Γραφείο αποκαλώντας τον κύριο Χατζηνικολάου. «Ποιός Χατζηνικολάου είναι αυτός;» ρωτώ τον Γραμματέα του Υπουργού. «Ο μικρός γιός του» μου απαντά «είναι στέλεχος του Υπουργείου. Σηκώνομαι και ακολουθώ τον νεαρό στο δικό του Γραφείο όπου με καλημερίζει με αμηχανία γιατί πρώτη φορά Αντιπλοίαρχος του Π.Ν παρουσιάζεται στο Γραφείο του. Του εξηγώ ότι θέλω ο κ.Υπουργός να δώσει την έγκριση/εντολή του στην Εθνική Τράπεζα, στα Κεντρικά των Αθηνών, για διάθεση του συστήματος και των χειριστών του στην εκδήλωση της Ελληνικής Αντιπροσωπείας στο ΝΑΤΟ. «Ξέρετε, έχει μια σοβαρή σύσκεψη τώρα και δεν μπορούμε να τον ενοχλήσουμε» μου λέει. «Πάμε ως την πόρτα» του απαντώ «και δεν θα τον ενοχλήσουμε πάνω από ένα δευτερόλεπτο». Σε λίγο, με το προνόμιο/θάρρος του γιού, ανοίγουμε την πόρτα και ο υπουργός κοιτάζει ερωτηματικά μια τον γιό και μια εμένα. Πριν προλάβει να πεί κάτι ο γιός, πετάγομαι και λέω από μακριά στον Υπουργό «πέστε ΝΑΙ, ο γιός σας ξέρει και θα σας εξηγήσει μετά». ‘Ναι» λέει ο Υπουργός, κλείνουμε την πόρτα, «εγκρίθηκε» του λέω «πάρε τώρα τηλέφωνο στην Εθνική και πες τους ότι ο Υπουργός εγκρίνει και εντέλλεται και θα περάσει από τα Γραφεία της Εθνικής ο Αντισμήναρχος Τσαπάρας για να κανονίσουν τις λεπτομέρειες». Όπερ και εγένετο και τηλεφώνησα στον Κώστα να πάει στην Εθνική όπου τον υποδέχτηκαν μετά βαΐων και Κλάδων με …υπουργική εντολή.

Το απόγευμα της τέταρτης μέρας συζητούσα με τον ξάδελφό μου Λάκη Κυριακίδη, πρώην Έφορο του μπάσκετ στον ΑΡΗ επί Ιωαννίδη και για την βοήθεια διάφορων παραγόντων στην ομάδα όπως ο Μπουτάρης. «Όπα, μου ήρθε ιδέα» του λέω, δεν λες του Μπουτάρη να μας στείλει τίποτα κρασιά να προβληθεί κι αυτός και η Μακεδονία;» Όπερ και εγένετο κι αυτό και ο Μπουτάρης έστειλε από τη Ρώμη ένα μεγάλο καμιόνι τίγκα στα ΝΑΟΥΣΑ ΜΠΟΥΤΑΡΗΣ και GRAND RESERVE, ΔΩΡΕΑΝ!

Ωραία! Έντυπο υλικό μαζέψαμε μπόλικο. Υλικό δημοσίων σχέσεων επίσης. Κρασιά εξασφαλίσαμε. Εξαιρετικό πρόγραμμα ψηφιακής προβολής εξασφαλίσαμε. Για την διακόσμηση ήμουν πάνω από σίγουρος έχοντας στον νού μου τη μορφή και τα λόγια του κ.Δημητριάδη. Το Λύκειο ελληνίδων Θεσσαλονίκης εξασφαλισμένο. Τέλος της πενθήμερης αποστολής, όλοι ενημερωμένοι για το πώς και πότε θα μεταφερθούν στη Napoli.

«Ξέρεις» μου λέει ο Νίκος αποχαιρετώντας με. Θα ήθελα πολύ να καλύψω τηλεοπτικά ως ΕΤ3 την εκδήλωση αλλά πήγα στον Διευθυντή και μου είπε ότι δεν υπάρχουν κονδύλια κι αν θέλω να πάω ιδίοις εξόδοις. » μα δεν χρειάζονται καν έξοδα » λέω στον Βολωνάκη. Θα έρθετε κι εσείς με το C130 που θα φέρει και το Λύκειο. Εσύ θα κοιμηθείς στο σπίτι μου, ο οπερατέρ και ο ηχολήπτης στο ξενοδοχείο του Λυκείου και το έξοδο θα προστεθεί στα του Λυκείου. Φαΐ και πιοτό για τρείς μέρες στα σπίτια μας». Έτσι εξασφαλίστηκε και η τηλεοπτική κάλυψη της εκδήλωσης.

Ο Αντισμήναρχος Κώστας Τσαπάρας μάζεψε στην Αθήνα του κόσμου τα αγαθά από παραδοσιακά προϊόντα για πώληση στο μπαζάρ και οργάνωσε την φόρτωσή τους στην καθορισμένη ημερομηνία στο C130 .

Κατεβαίνοντας στην Αθήνα για να πάω στην Πάτρα, φορτωμένος το έντυπο υλικό, σκέφτηκα ότι θα μπορούσαμε στο μπαζάρ να πουλήσουμε και από αυτά τα ορειχάλκινα αντίγραφα αρχαίων αγαλμάτων που πωλούνται στα τουριστικά καταστήματα. Ρωτώντας πας στην Πόλη, κι εγώ ρωτώντας έφτασα σε ένα υπόγειο πρωτόγονο εργαστήριο στο Περιστέρι όπου ο ηλικιωμένος βιοτέχνης με την γυναίκα του έφτιαχναν …θαύματα. Του εξήγησα τι θέλω και με εξέπληξε κι αυτός με το βούρκωμά του… «Πηγαίνετε κύριε Αντιπλοίαρχε, θα σας χρεώσω μόνο το κόστος των υλικών και με πληρώνετε όταν αυτά θα πουληθούν». Συνεννοηθήκαμε με τον Κώστα και για την μεταφορά και των αγαλματιδίων με το C130.

Έτσι, με πλήρη αδιαφορία/απουσία των περισσότερων κρατικών φορέων και λειτουργών αλλά με την συγκινητική συνδρομή «ανεπίσημων» φορέων και προσώπων, ολοκληρώθηκε εγκαίρως και με επιτυχία η οργάνωση της Ελληνικής Ημέρας και του Μπαζάρ της Εθνικής Αντιπροσωπείας στο Στρατηγείο του ΝΑΤΟ στη Napoli προγραμματισμένα για τον Φεβρουάριο του 1992.

Ακολουθεί το ΜΕΡΟΣ Β’ (η εκδήλωση και τα απόνερά της)

50 χρόνια κιόλας…

Αφιερωμένο

στους τότε 18χρονους με τους οποίους …συμπλεύσαμε στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων επί 4 χρόνια χτίζοντας όνειρα και ελπίδες.

Στους φίλους που έκλεισαν νωρίς τον κύκλο της ζωής τους.

Στους φίλους που έκλεισαν ή τους έκλεισα τον κύκλο της φιλίας μας.

Στους προϊστάμενους και υφιστάμενους που σταύρωσαν την πλώρη τους με τη δική μου και σμίλεψαν την συμπεριφορά μου ως επαγγελματία και άνθρωπο.

Στα επαγγελματικά «παιδιά» μου που προόδευσαν και ευτύχησα να τους δω να με ξεπερνούν.

Στους γονείς και στην οικογένειά μου που ταλαιπώρησα με την απουσία μου υπηρετώντας την επαγγελματική οικογένεια.

 

23 Σεπτεμβρίου 1968

Στο τέλος της λεωφόρου Χατζηκυριάκου.

Δεν ήξερα, ούτε είχα καμμιά κλίση ή έφεση στα «στρατιωτικά» παρά την οικογενειακή παράδοση σ’ αυτά… Κατέβηκα από τη Θεσσαλονίκη Ιούνιο του ’68 τελειώνοντας την Πέμπτη Τάξη του Εξατάξιου Γυμνασίου για να πληροφορηθώ περί του τι είναι η Σχολή και να πάρω μια ιδέα για τις διαδικασίες των εξετάσεων και των διαδικασιών ώστε να αποφασίσω, όταν θα αποφοιτούσα του Γυμνασίου, ποιόν δρόμο σπουδών και επαγγέλματος θα ακολουθούσα. Ήταν η τελευταία χρονιά από την ίδρυση της Σχολής που επιτρεπόταν η συμμετοχή στις εξετάσεις και η κατάταξη σε απόφοιτους της Πέμπτης Γυμνασίου.

Έτσι, 17 χρονών, πρωτοσυναντήθηκα για 20 μέρες Φροντιστήριου στου ΚΛΑΔΑΚΗ με άλλους πολλούς συνομήλικους, πολλοί γνωστοί μεταξύ τους από την μακρότερη φοίτησή τους στο Φροντιστήριο, λιγότεροι οι από εκτός Αττικής μέρη, οι πρώτες φιλίες δένονται και ο …μαραθώνιος των εξετάσεων ξεκινά.

Και τελειώνει επιτυχώς… Και τώρα τι κάνουμε;

Αποδεχόμαστε το αποτέλεσμα ή καλή η εμπειρία αλλά άσε να τελειώσουμε πρώτα το Γυμνάσιο;

Θες το ένστικτο, θες το δέλεαρ της αυτόματης ανεξαρτητοποίησης, της γρήγορης επαγγελματικής αποκατάστασης και οικονομικής ανακούφισης των γονιών, η απόφαση πάρθηκε.

17,5 χρονών, στις 23 Σεπτεμβρίου του 1968, ημέρα Δευτέρα, στις 08:30 το πρωί, περνάω την μπάρα της εισόδου μαζί με 50 συμμαθητές, 24 ως Μάχιμοι, 18 ως Τεχνικοί και 9 Οικονομικοί.

Μας υποδέχτηκαν δύο τεταρτοετείς Ναυτικοί Δόκιμοι, «προπαιδευτές», με περισσή ευγένεια μπροστά σε συγγενείς και φίλους που ήρθαν να αποχαιρετήσουν τους μελλοντικούς Δόκιμους, ευγένεια που …έσβηνε σταδιακά, όσο μεγάλωνε η απόσταση από τους συγγενείς και φίλους και μετατράπηκε γρήγορα σε κοφτές διαταγές. Ένας ένας για κούρεμμα με την ψιλή, «γουλί», από τον κουρέα κυρ Γιώργη, γέλια στην εμφάνιση των πρώτων «εν χρω κεκαρμένων», γέλια που προκαλούν την μήνιν των προπαιδευτών «γελάτε μουλάρια σε βάρος των συμμαθητών σας;» Τροχάδην επιτόπου άπαντες και οι πιό «γελαδεροί» γύρω γύρω στο πάνω διάζωμα του Μεσόδομου της Σχολής.

(φωτ.: Ο μεσόδομος του Κεντρικού Κτιρίου όπου ήταν οι θάλαμοι ενδιαίτησης, το Κουρείο, η Ιματιοθήκη, τα λουτρά κ.α. Σήμερα στεγάζει το Διοικητήριο με όλα τα απαραίτητα Γραφεία)

Πρώτη γεύση καψονιού  για να ενστερνιστούμε πνεύμα ομαδικό, διαδικασία που καθημερινά επιβαρυνόταν με σοβαρότερα καψόνια που έγιναν ακόμη χειρότερα με την επιστροφή όλων των Δοκίμων από της καλοκαιρινή τους άδεια και την κανονική έναρξη λειτουργίας της Σχολής.

Έτσι, επί 40 ημέρες που διήρκεσε η Προπαίδευση, έγκλειστοι στο …Βασσάνειο Ίδρυμα (δωρεά του ευεργέτη Βασσάνη) ξεχάσαμε να περπατούμε, όλες οι κινήσεις γίνονταν τροχάδην ή «καγκουράροντας» (πηδώντας σε κάθισμα βαθύ) ατομικά ή ομαδικά και πρωί-βράδυ ομαδική ποινή με τα ασήκωτα ντουφέκια Μ1 στην ανάταση, πρόταση, ανάταση. Μερικοί …γεύτηκαν και σωματική βία στα όρια της έννοιας «βασανιστήριο». Ή δοκιμασία …στομαχικής αντοχής με την αναγκαστική κατάποση διαφόρων «κοκτέιλς» κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Η…ποιότητα και ποσότητα των καψονιών προκάλεσαν ακόμα και την επέμβαση του ναυάρχου Διοικητή Ναυτικής Εκπαιδεύσεως που με αυστηρότητα συνέστησε στους Διοικούντες τη Σχολή και τους Τεταρτοετείς αυτοσυγκράτηση. Που αποδείχθηκε αναποτελεσματική βεβαίως καθ’ όλη τη διάρκεια του πρώτου έτους αλλά και κατά το πρώτο εκπαιδευτικό θερινό ταξίδι με διοικούσα πλέον την τρίτη Τάξη… Μερικοί δεν άντεξαν. Σωματικά ή ψυχικά ή απλά δεν τους ταίριαζε και πέρασαν την μπάρα προς τα έξω.

Η στρατιωτική εκπαίδευση, και στη ναυτική της διάσταση, έχει σκοπό την δημιουργία ομαδικού πνεύματος και συμπίεση του ατομικού εγώ. Η διαδικασία  του λεγόμενου καψονιού έχει λογική και αποτέλεσμα όταν ενεργείται από εκπαιδευμένους γι αυτό «εκπαιδευτές». Δεν πρέπει να αφήνεται στα χέρια ανώριμων, άπειρων ακόμα και συμπλεγματικών ατόμων που εκτονώνουν τον άρρωστο ψυχισμό τους με ακραία σκληρότητα ακόμα και με χυδαία προσβολή της αξιοπρέπειας των εκπαιδευόμενων.

Υπήρχαν βεβαίως και σοβαροί Τεταρτοετείς που δεν πρόσβαλαν, δεν υπερέβαλαν, δεν εκτόνωναν κάποιο κακό ένστικτο. Αλλά υπήρχαν και οι άλλοι… Και κάποιο Αξιωματικοί που μάλλον …υπέφεραν καταπιεζόμενοι στο σπίτι τους και κάπου έπρεπε να αποφορτίζουν το βάσανό τους…

Ακόμα δεν μπορώ να εξηγήσω λογικά το γιατί Αξιωματικός Επιτηρητής, στον πρώτο θερινό εκπαιδευτικό πλου, πήγαινε νυχτιάτικα στο πρόστεγο (πλώρη) του πλοίου, φορτωνόταν δύο βαριές μπαστέκες και τις κουβαλούσε αγκομαχώντας στο πρυμνιό υπόφραγμα για να τις φορτώσει σε πλάτες «καγκουράροντων» πρωτοετών και μετά το καψόνι να τις ξαναπάει ό ίδιος στο πρόστεγο. Ή κάποιον άλλον που σκαρφάλωνε στο τοιχίο της ταράτσας του κεντρικού κτιρίου αξημέρωτα, ακροβατώντας με κίνδυνο να τσακιστεί, για να γράψει στο Ποινολόγιο όποιον τεταρτοετή δεν συμμετείχε ενεργά στην πρωινή Γυμναστική… Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου…

Δεν μου πέρασε από το μυαλό να εγκαταλείψω. Ακόμα κι όταν κάποιοι εκτόνωναν σε εμένα είτε λεκτικά είτε «καψονικά» ό,τι κουβαλούσαν μέσα τους για έναν «θείο» μου, ξάδελφο του πατέρα μου, που ήταν μέχρι την προηγούμενη χρονιά Υποδιοικητής στη Σχολή και εξαιρετικά αυστηρός με τους παραπτωματίες.  Έναν «θείο» μου που, μεγαλώνοντας εγώ στη Θεσσαλονίκη, δεν είχα δεί, γνωρίσει ή μιλήσει μαζί του σε όλη μου τη ζωή… Βαρέθηκα να το επαναλαμβάνω τότε και επί 50 χρόνια κι ακόμα ουδείς έχει πεισθεί ότι δεν τον ήξερα… Επιστράτευσα κι εγώ αυτό που από μικρός χρησιμοποιούσα στα δύσκολα, στο ελαφρύ ή βαρύ μπούλινγκ. Το χιούμορ.

Προσπαθούσα να δω ή να φανταστώ ή να πλάσω αστεία πλευρά κάθε δυσκολίας, σωματικής ή ψυχικής.

Απαξίωνα έτσι ως επίπλαστη την όποια σοβαρότητα κάθε δύσκολης στιγμής. Δεν είναι δε τυχαίο ότι η πλειονότητα των ποινών μου ήταν «δι άτοπον αστεϊσμόν» ή «εγέλα παρατηρούμενος» καθόλη την τετραετή φοίτηση… Με ποινές που …ξεχείλωναν τις περιόδους συνεχούς εγκλεισμού ένδον ακόμα στα επόμενα τρία χρόνια. Απολάμβανα, όμως, τα δύο τελευταία χρόνια την χιουμοριστική …κόντρα μου με τον Υποπλοίαρχο Κυπραίο, με εκτίμηση στο χιούμορ του, που βεβαίως κατέληγε πάντα στην παρουσίασή μου στην Κλήση Ποινολογίου «διότι εγέλα άνευ λόγου» και την γκρίνια του επιτηρητή της Τάξης Υποπλοίαρχου Παπαργύρη «πότε θα σταματήσεις τα καλαμπούρια με τον Κυπραίο». Πάντως, το παράνομο τρανζιστοράκι μου δεν το βρήκε ποτέ όσο κι αν έψαχνε…. Ούτε μου ‘κοψε το γέλιο «μετά» ή «άνευ» λόγου. Η συνυπηρεσία μας στη Διοίκηση Ελικοπτέρων Ναυτικού αρκετά χρόνια μετά, αυτός ως Διοικητής κι εγώ επιτελής του, ήταν το ίδιο απολαυστική και ιδιαίτερα παραγωγική.

Την Ακαδημαϊκή εκπαίδευση ανωτάτου επιπέδου στη Σχολή μάλλον υπερβολική την εύρισκα κι αυτή σε ορισμένα πεδία που ούτως ή άλλως ουδόλως εμπεδώθηκαν μέσα μου στο υπόλοιπο της ζωής μου.

Π.χ. Πυρηνική Φυσική από τον καταπληκτικό μεν καθηγητή Θ.Κουγιουμτζέλη που έκανε το μάθημα ιδιαίτερα ενδιαφέρον έστω και αν αυτό γινόταν πλήρως κατανοητό από λίγα μόνο αστέρια συμμαθητές.

Ή τα Ανώτερα Μαθηματικά του καθηγητή Αρ.Πάλλα που γέμιζε Πίνακες και Πίνακες με Ολοκληρώματα που έπρεπε να τα αποστηθίσω μια και μου φαίνονταν Κινέζικα, τουλάχιστον…, για να περάσω στις ετήσιες γραπτές εξετάσεις. Από τότε αρνείται ο εγκέφαλός μου να αποστηθίσει οτιδήποτε…

Στο μάθημα του Ηλεκτρισμού, με τον πολύ καλό άνθρωπο Κορίκη, αλλά και φοβερό …υπνωτιστή με τη μέθοδο «μιλώ συνεχώς, περπατώντας πάνω κάτω από τη μιά άκρη της Τάξης στην άλλη», ο μόνος λόγος που δεν έπεφτα κι εγώ σε βαθύ ύπνο ήταν ότι διασκέδαζα παρατηρώντας τον συμμαθητή μου Ηρακλή στο διπλανό θρανίο που κατάφερνε να κοιμάται με το κεφάλι ψηλά, κρατώντας και γραπτές σημειώσεις γυρίζοντας και σελίδες στο τετράδιο με κλειστά μάτια… ή τον Κώστα παραδίπλα που κοιμόταν με ανοικτά τα μάτια -όλο άσπρα- σε κατάσταση θρίλερ  με τις κόρες των ματιών εξαφανισμένες.

Για πραγματικά γέλια ήταν η εκπαίδευσή στις …λογχομαχίες στο γήπεδο της Σχολής από Ταγματάρχη του Στρατού (λες και θα αντιμετωπίζαμε τον εχθρικό Στόλο με τις λόγχες), στον χορό από τον Τσάμικο μέχρι το Βαλς από τον γραφικό χοροδιδάσκαλο «βάτραχο» και στην αυτοάμυνα από τον ακόμα πιο γραφικό παλαιστή Καμπαφλή σ’ ένα μίγμα τζούντο, ρωμαϊκής πάλης και Καμπάφλειου αυτοσχεδιασμού. Στούρνος ήμουν σ΄αυτά, στούρνος έμεινα. Και οι «λογχομαχίες» μού στοίχισαν και μια 10ήμερη Αυστηρά Φυλάκιση, γιατί ως Τριτοετής -απουσίαζαν οι τεταρτοετείς- έβαλα τους πρωτοετείς μου να κραυγάζουν «Υβ Υβ» (ως οι γαύροι για τον Υβ Τριαντάφυλλο, γκολτζή της εποχής) αντί της οφειλόμενης στρατιωτικής κραυγής «ζντό» κατά την επίθεση προς λογχισμό του αντιπάλου. Αυτό δεν άρεσε καθόλου στον Μηχανικό Ανθυποπλοίαρχο Π.Μαυραγάνη, Βοηθό Αξιωματικού Φυλακής που παρακολουθούσε τα τεκταινόμενα και το εξέλαβε ως βαριά προσβολή του Ταγματάρχη εκπαιδευτή… κι ακόμα παραπέρα. Πιθανώς να ήταν και οπαδός του Παναθηναϊκού…

Από την άλλη, η ναυτική εκπαίδευση μου άρεσε. Τόσο η θεωρία όσο και πρακτική εκπαίδευση στα εκπαιδευτικά ταξίδια με πλοία του Στόλου. Μου άρεσαν τα «άρμενα», με δάσκαλους τους Ναύκληρους των πλοίων, τα της Συνεννόησης (ηχητικά και οπτικά Μορς, «πατερόλια» κλπ) κολλητός στους Σηματονόμους, η Ναυτιλία, η Ναυτική Τέχνη και από Πρωτοετής ήμουν στην Ομάδα Διεύθυνσης Πλοίου ως καλός Πηδαλιούχος…

Στα πολλά Σαββατοκύριακα παραμονής μου ένδον, εύρισκα διέξοδο στην ιστιοπλοΐα, από τριτοετής στα Φιν, που μου έδινε το αίσθημα ελευθερίας και διαφυγής, προσωρινού έστω αλλά άκρως ψυχοθεραπευτικού.

Τι μου έμεινε από τη Σχολή;

Μια γλυκόπικρη ανάμνηση.

Μπήκαμε 24, βγήκαμε 18. 25% απώλειες…  Οι Τεχνικοί (Μηχανικοί) από 18 βγήκαν οι 16…

(«Άρχεσθαι μαθών άρχειν επιστήση«.  Σωστό, αλλά τρία χρόνια απόλυτου «άρχεσθαι» και ένας χρόνος ψευδαίσθησης «άρχειν» απαιτούν υπομονή….)

Η Τάξη μου ουδέποτε απόκτησε «κοινό πνεύμα». Ακόμα και η οργάνωση της συνάντησης …γερόντων, για να γιορτάσουμε φέτος τά 50 έτη από την είσοδό μας στη Σχολή, αποδείχθηκε πολυπλοκότερη από την Επιχειρησιακή Σχεδίαση στη Σχολή Πολέμου, με αμέτρητα ηλεκτρονικά μηνύματα του είδους «το μακρύ και το κοντό του καθενός». Είτε οι εκπαιδευτές απέτυχαν είτε οι χαρακτήρες μας ήταν ανεπίδεκτοι συμμόρφωσης.  Έβγαλε όμως αξιόλογες προσωπικότητες, καλούς επαγγελματίες, Μάχιμους και Μηχανικούς.

Η παράδοση θέλει η κάθε Τάξη να μοιάζει τελικά με τη Διοικούσα της. Και αυτό ισχύει και για την δική μου.

 Η στενή συμβίωση σε δύσκολες συνθήκες παράγει στενές φιλίες. Φιλίες που άλλες άντεξαν μέχρι σήμερα, άλλες έφθιναν, ξεθύμαναν και διαλύθηκαν σε αμφισβητήσεις και ματαιοδοξίες. Χαίρομαι για τις πρώτες, μεγάλωσα πια για να λυπάμαι για τις δεύτερες… Και μένουν στη μνήμη ατόφιες οι ωραίες ανθρώπινες σχέσεις της εποχής εκείνης μαζί με τις ωραίες που ακολούθησαν στην κοινή πορεία μας στο επάγγελμα.

Η ιδιαίτερη ναυτική νοοτροπία, απαραίτητη στην ασφαλή λειτουργία κάθε πλεούμενου όπου πρέπει να υπερτερεί το εμείς από το εγώ και η εκτέλεση των υποχρεώσεων είναι εξ ίσου απαραίτητη με την απόλαυση των δικαιωμάτων, «φυτεύτηκε» από την πρακτική εκπαίδευση στα πλοία κατά τη φοίτηση στη Σχολή και «άνθισε» σ’ αυτά μετά τη Σχολή, και όχι από τον τετραετή εγκλεισμό μου σ’ αυτήν.

Κάνοντας τον απολογισμό σήμερα, καταλήγω στο συμπέρασμα ότι ήμουν πολύ τυχερός στα χρόνια που ακολούθησαν εκείνα της Σχολής. Στην πρόσληψη και ανάπτυξη των επαγγελματικών προσόντων συνέβαλαν σπουδαίοι Κυβερνήτες, Εκπαιδευτές, Προϊστάμενοι, Ναύκληροι και Σηματονόμοι και έμπειροι Υπόλογοι κάθε ειδικότητας. Στην παραγωγική άσκηση των επαγγελματικών καθηκόντων συνέβαλαν καθοριστικά άξιοι και ικανοί υφιστάμενοι και πληρώματα. Στρατευμένοι και Μόνιμοι.

Ο πρώτος μου Κυβερνήτης στο αντιτορπιλικό ΒΕΛΟΣ, Αντιπλοίαρχος Νίκος Παππάς, στο οποίο τοποθετήθηκα ως νέος Σημαιοφόρος,  μετουσίωσε το ενδιαφέρον μου για τη θάλασσα και όλα τα σχετικά με αυτήν σε πραγματική απόλαυση, ακόμα και των κινδύνων της… Μου έμαθε τι εστί ηγέτης που εμπνέει με την συμπεριφορά του την πίστη των υφιστάμενών του, απαραίτητο βίωμα και προϋπόθεση για να έχω τη δυνατότητα κι εγώ να «χτίζω», να αντιλαμβάνομαι και να απολαμβάνω αργότερα την πίστη από τους δικούς μου υφιστάμενους.

Σημαντικές προσωπικότητες και οι Κυβερνήτες στα άλλα πλοία που υπηρέτησα. Α.Κολιγιάννης στο Α/Τ ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ, Ν.Παπαδόγκωνας στο Δ/Π ΝΑΥΚΡΑΤΟΥΣΑ, Δ. Ζαρόγιαννης στο Α/Τ ΜΙΑΟΥΛΗΣ, Γρ.Δεμέστιχας στη Φ/Γ ΕΛΛΗ αλλά και οι Προϊστάμενοί μου στην ολιγόχρονη Υπηρεσία Γραφείου, στο ΓΕΝ Α3-ΙΙ, Σήφης Μανουσογιαννάκης, Ν.Θεμελίδης, Ν. Μανταδάκης, εχθροί της γραφειοκρατίας, εστιασμένοι στην ουσία κάθε θέματος.

Οι πρώτοι εκπαιδευτές μου στον χειρισμό Ε/Π, Λοχαγός Δ.Τομαράς και Αρχιεκπαιδευτής Αντισυνταγματάρχης Δ.Σπαράγγης στη Σχολή Αεροπορία Στρατού.

Ο Γάλλος εκπαιδευτής στα πρώτα Ελικόπτερα του Π.Ν., Alouette III, Υποπλοίαρχος Ρενιέ Κρεμέρ. Με  μεθοδικότητα και απίστευτη εργατικότητα έθεσε τις προδιαγραφές για το μέλλον της νέας Ναυτικής Αεροπορίας με έμφαση στην Ασφάλεια Πτήσεων βασισμένη στην βαθιά γνώση, χειριστική, τεχνική, θεωρητική, του προσωπικού της.

Αν ο Αντιπλοίαρχος Ν.Παππάς μου ενέπνευσε την αγάπη, τον έρωτα για τα καράβια και τη θάλασσα, ο Υποπλοίαρχος Ρενιέ Κρεμέρ μ’ έκανε να ερωτευθώ και τα Ελικόπτερα και την Πτήση.

Πλωτάρχης Γ.Μπεζεριάνος. Ο πρώτος Διοικητής του Σμήνους Ε/Π Ναυτικού στην ίδρυσή του το 1975. Κατάφερε να θεμελιώσει τη Νέα Ναυτική Αεροπορία μέσα σε ένα σύστημα του κατά θάλασσα Πολεμικού Ναυτικού που αντιλαμβανόταν τα Ε/Π ως ιπτάμενες βάρκες και τα χαμηλόβαθμα πρώτα στελέχη της ως νεαρούς θορυβοποιούς με πρωτόγνωρες για το Ναυτικό απαιτήσεις.  Εξαιρετικά τιμητική η εμπιστοσύνη του προς εμένα. Γιατί οι υφιστάμενοι εμπιστεύονται τη ζωή τους στον όποιον προϊστάμενο «αναγκαστικά» αλλά το ότι προϊστάμενος εμπιστεύεται τη ζωή του σε υφιστάμενο έχει άλλη γεύση…

Ο Ρενιέ Κρεμέρ πριν φύγει, με επέλεξε ως μελλοντικό εκπαιδευτή στις διαδικασίες ανάγκης στις οποίες πρέπει να συντηρούνται όλοι οι χειριστές Ελικοπτέρων περιοδικά και πριν ακόμα αποκτήσω, όπως όλοι μας τότε, σημαντική πτητική εμπειρία, ξεκίνησε την εκπαιδευσή μου στις «αυτοπεριστροφές άνευ κινητήρος». Επί ένα μήνα, τριάντα ώρες πτήσης, 300 συνολικά αυτοπεριστροφές στο Α/Δ Ελευσίνας με το στροφείο αποσυμπλεγμένο, χωρίς δυνατότητα επανασύμπλεξης, αναγκαστικά μέχρι το έδαφος. Με το πέρας της εκπαίδευσης, ακόμα δεν μπορούσα να πετάω καλά καλά στα ίσια το Ε/Π, αλλά το προσγείωνα αυτοπεριστρεφόμενο σε οποιοδήποτε σημείο από οποιοδήποτε ύψος με οποιαδήποτε ταχύτητα. Άντε πείσε όμως τους υπόλοιπους να κάνουν μαζί μου το ίδιο…

Πρώτος «συντηρούμενος», ως καλός ηγέτης που δίνει το παράδειγμα, ο Διοικητής Πλωτάρχης Γ.Μπεζεριάνος λέγοντας στον «εκπαιδευτή» Ανθυποπλοίαρχο «Ξεχνάς βαθμούς και τίτλους και κάνεις αυτά που πρέπει ως εκπαιδευτής». Και τα κάναμε.

Αυτοί έθεσαν τα επαγγελματικά μου θεμέλια. Και αρκετοί άλλοι. Κάποιοι άλλοι, λίγοι, απλά επιβεβαίωναν την αξία των πολλών απ ‘αυτούς που έλαχαν σε εμένα.

Από κεί και πέρα είχα καταπληκτικές εμπειρίες στα Ε/Π, στα πλοία που υπηρέτησα, στα πλοία που κυβέρνησα. Στον Ναύσταθμο της Κρήτης με το έργο που αφήσαμε με τους συνεργάτες μου. Το ίδιο στη Ναυτική Διοίκηση Βορείου Ελλάδος προβάλλοντας το Πολεμικό Ναυτικό στην κοινωνία όλης της Β.Ελλάδας.

Κυβερνήτης στη ναρκοθέτιδα ΑΚΤΙΟΝ, Κυβερνήτης στο Αντιτορπιλικό ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ (ADAMS), Κυβερνήτης στο Α/Τ ΚΑΝΑΡΗΣ (στη διαδικασία παροπλισμού του) . Οι  ωραιότερες περίοδοι …ωρίμανσής μου ως άνθρωπος, σμιλεμένης στις απόλυτες ευθύνες της θέσης. Με υπέροχες σχέσεις με τα πληρώματα ακόμα μέχρι σήμερα. Τα αληθινά μου παράσημα.

Στα ευχάριστα και στα δυσάρεστα, στα δύσκολα, στα εύκολα, στα ακίνδυνα και στα επικίνδυνα.

Ένοιωσα ακόμα καλύτερα το πόσο πολύ απόλαυσα την θητεία μου στον Στόλο όταν στο τέλος της σταδιοδρομίας μου αντιμετώπισα στη στεριά κάποιους χαμαιλεοντίζοντες κομματόσκυλους, από τους ολίγιστους που νομίζουν ότι είναι μέγιστοι λόγω της προσωρινής εξουσίας τους, που ο ναυτικός πολιτισμός πέρασε από δίπλα τους και δεν τους ακούμπησε…

Γι αυτά που απόλαυσα όμως, για τις εμπειρίες που βίωσα, για αυτά που πήρα κι έδωσα στην Υπηρεσία, στην Πατρίδα, από και σε συντρόφους, άξιους προϊστάμενους και υφιστάμενους, για τα σωστά μου και τα λάθη μου,

αν με κάποιον μαγικό τρόπο ξαναγινόμουν 17 χρονών, θα έτρεχα να κάνω το βήμα περνώντας την μπάρα στο τέλος της Λεωφόρου Χατζηκυριάκου.

Για άλλα τέσσερα χρόνια υπομονής… και μια μετέπειτα ζωή γεμάτη ανεπανάληπτες εμπειρίες.

 

 

 

Τελικά δεν έφταιγε η Γούλφω…

Ο πόνος κάτω από την κλείδα του αριστερού ώμου ενοχλητικός.

Θα ‘ναι από το απότομο τράβηγμα της Γούλφως που αφηνιάζει με ένα λεβεντολυκόσκυλο που καλά κάνει και την βρίζει κι αυτό για το θράσος της να πατήσει την περιοχή του.

Κι άντε τώρα με τον πόνο στην κλείδα να κουβαλήσεις και ένα καφάσι 50 κιλά ξύλα ανεβαίνοντας τις σκάλες της εισόδου, κατεβαίνοντας ακόμα περισσότερες για το υπόγειο όπου  και το ρομαντικό μας τζάκι. 

Ο πόνος στρογγυλοκάθησε για τα καλά …επεκτεινόμενος στο κέντρο του στήθους, αλλά η δουλειά δουλειά. Και μάλιστα σημαντική. Συνέγραφα ομιλία που μου ζητήθηκε να κάνω σε εκδήλωση του Δήμου Γρεβενών προς τιμή του επιστήθιου φίλου, καθηγητή, εντατικολόγου, λαογράφου, ερευνητή της παράδοσης Δημήτρη Ρίγγου. Και ο πόνος οξυνόταν όσο έγραφα για αυτόν, βλέποντάς τον μπροστά μου με εκείνο το αετίσιο βλέμμα που σπανίως εκπέμπουν ανθρώπινα μάτια.

Μεσάνυχτα πια. «Πονάς; Έχεις μια έκφραση πόνου περίεργη» το ‘πε μία τό’πε δύο η συμβία ανήσυχη «σήκω να πάμε στο 424». «Όχι ρε Νανάκι, το αντέχω, αύριο πρέπει να πάμε Γρεβενά, δεν γίνεται να λείπω»

Έλα που γίνεται. Ώρα 2 τα ξημερώματα, η κόρη στο τιμόνι, ο ασθενής διπλωμένος στο πίσω κάθισμα και δίπλα του η υπερβάλλουσα στην ανησυχία της, κατά το υπερβάλλον ύψος του ερωτά της επί 35 χρόνια, εισβάλλουμε στο απολύτως έρημο Κέντρο Υγείας Θέρμης, μια και εγώ, ο ξερόλας, ήμουν βέβαιος ότι έφταιγε η …Γούλφω και δεν χρειαζόταν να επιβαρύνουμε τα Νοσοκομεία.

Δύο τα ξημερώματα εμφανίστηκαν από το βάθος του πουθενά μία Κυρία, μία Βοηθός και ένας νοσηλευτής που μας άκουσαν ευγενικά και «περάστε από το ιατρείο, Ξαπλώστε και χαλαρώστε ενώ θα μας λέτε πού πονάτε και γιατί δεν ήρθατε πριν δυό μέρες»… Οι ερωτήσεις σοβαρές, χωρίς κρίσεις και επικρίσεις, και ενέργειες βιαστικές, σίγουρες, ψύχραιμες.

Η αφαίρεση των παπουτσιών και το βεντουζάρισμα των βυσμάτων για το ηλεκτροκαρδιογράφημα άρχισε να ξεφτίζει τις ενοχές της Γούλφως που η αθωότητά της επιβεβαιώθηκε πανηγυρικά όταν η βοηθός μου έσπρωξε ένα υπογλώσσιο στο στόμα, ο νοσηλευτής μου φόρεσε τη μάσκα οξυγόνου και ο εμφανισθείς οδηγός του ασθενοφόρου μετά νέας νοσηλεύτριας το έφεραν με την …πρύμη στην έξοδο.

Ακούγοντας τους γελοίους υπεύθυνους για την υγεία, πρώην και νυν, να ρίχνουν το ανάθεμα στο προσωπικό της Υγείας για τα χάλια της, δεν μπορώ παρά να τους σιχτιρίσω ακόμα μια φορά όταν στην πράξη υπάρχουν τέτοια στελέχη όλων των βαθμίδων που «δεν πλέκουν πουλόβερ» αλλά είναι εκεί στις δυό τα ξημερώματα , σ’ ένα υποστελεχωμένο και με διαρκώς υποβαθμιζόμενες υποδομές Κέντρο Υγείας, να κάνουν το παν για τον όποιον 65 χρονο που ηλιθιωδώς πιστεύει ότι το έμφραγμα του μυοκαρδίου είναι …θλάση από το τράβηγμα κάποιας Γούλφως.

Δεν μου ζητήθηκε, ούτε ανέφερα ιδιότητες, βαβμούς κλπ, όπως μπορούσα για να διαμετακομιστώ στο 424. Όχι γιατί δεν εμπιστεύομαι τους συναδέλφους γιατρούς, αλλά γιατί δεν θέλω να διαφέρω από τον απλό πολίτη συμβάλλοντας στον κοινωνικό αυτοματισμό του εσεις κι εμείς.

Εξ άλλου, την Εντατική του Παπανικολάου, ίδρυσε και υπηρέτησε επί χρόνια και ο φίλος μου Δημήτρης Ρίγγος για τον οποίον έγραφα την ομιλία για …αύριο που δεν θα πρόκανα να εκφωνήσω. Κι αν κάτι πήγαινε ακόμα πιό στραβά, ποιός ξέρει, ίσως συναντιόμασταν επιτέλους…. 

Έτσι βρέθηκα φασκιωμένος, δεμένοςστο φορείο, με το οξυγόνο στη μούρη σ΄ένα ασθενοφόρο με ήρωα οδηγό που κατάφερνε να το κρατάει στον δρόμο με …αμορτισέρ στρατιωτικού κιλλίβαντα. Για Αυτά, οι ΑδωνοΠολλάκηδες  σφυρίζουν αδιάφορα. Τρείς τα ξημερώματα το ασθενοφόρο φρενάρει στα Επείγοντα του Νοσοκομείου Γεώργιος Παπανικολάου. Χωρίς ούτε ένα λεπτό αναμονής βρίσκομαι σε μιά αίθουσα ημιεντατικής (οι ορισμοί δικοί μου του άσχετου), διάφοροι πέφτουν επάνω μου, καλώδια πάνε κι έρχονται, να και νέα καρδιογραφήματα, ακούω και κάποιους να συγχαίρουν το Κέντρο υγείας Θέρμης για την άρτια προετοιμασία, και νεαρός γιατρός ρωτάει «καλά, επί δυό μέρες πονούσατε, σήμερα ήρθατε;»

» Ξέρετε, η Γούλφω….» πάω να πω και με πιάνουν τα γέλια..

Το ίδιο πρωί, ομάδα νεαρών γιατρών και νοσηλευτριών, επιδράμουν με αιφνιδιαστικό ελιγμό, με τσιτσιδώνουν, μου φορούν κάτι αραχνούφαντα δικτυωτά σαν της Σαπουντζάκη, και με ταχύτητα φόρμουλας βρίσκομαι στο διαστημικό κέντρο αγγειογραφίας. Φαντάζομαι ότι θέλει μεγάλη μαγκιά και τέχνη, χώρια το θάρρος και σθένος αυτών που την πραγματοποιούν. Γιατί αυτοί που την υφίστανται δεν καταλαβαίνουν τίποτα όσο οι ειδικοί περιφέρονται στην καρδιά σου για ξεβουλώσουν ό,τι δη. Και ο Διευθυντής της Κλινικής κ.Ζαρίφης και οι βοηθοί του, όχι μόνο ήξεραν τι έκαναν, αλλά σε έπειθαν ρε παιδί μου με το ύφος τους. Σοβαρό, όχι στρυφνό. με χιούμορ για να σπάει η ένταση, έφαγαν τον θρόμβο, τσόνταραν κι ένα στεν για να κόψουν τον αέρα σε μελλοντική απόπειρα κατάληψης της αρτηρίας και όλα καλά. 

Πέρασε ο κίνδυνος, μην πιάνουμε χρειαζούμενα κρεβάτια στη Μονάδα, μεταφέρομαι σε δωμάτιο της 1ης καρδιολογικής Κλινικής και στην φροντίδα του Κώστα Βασιλειάδη και των βοηθών του, αγαπημένου συμμαθητή από τα μικράτα μας μέχρι που χωριστήκαμε για να παλεύουμε εγώ με τη Θάλασσα και τον Αέρα κι αυτός με τη ζωή μικρών και μεγάλων παιδιών…. Τους ευχαριστώ όλους

Και ζητώ συγνώμη από την Γούλφω.  Δεν έφταιγε τελικά…